يکي از معضلات بهداشتي که از ديدگاه اصول ارگونومي قابل بررسي است حمل دستي بار مي باشد. در اکثر صنايع کشور و حتي در امور غيرشغلي به دفعات زياد جابجايي دستي کالا و بلند کردن بار ـ (Manual lifing) ـ اتفاق مي افتد و اين امر يکي از دلايل مهم براي بروز کمردرد مي باشد از اين رو عدم توجه به اين مهم نه تنها از نظر سلامت و ايمني شغلي کارگران باعث بروز مشکلات جسماني مي شود بلکه از ديدگاه اقتصادي نيز به بروز خسارت هاي مالي منجر مي گردد. به گزارش سازمان نايوش (NIOSH) در آمريکا (1981) بيشتر از 60% مشکلات ستون فقرات مربوط به کمر درد (LBP) مي باشد و سالانه حدود نيم ميليون کارگر در آمريکا به درجات مختلف به اينگونه صدمات مبتلا مي شوند. اين گزارش حاکي از اين حقيقت است که در حدود 60% غرامت هاي ناشي از صدمات جسماني در بلند کردن دستي بار و حدود 20% در هل دادن و کشيدن بار اتفاق مي افتد. کميسيون ايمني و بهداشت انگلستان گزارش کرده است که بيش از 25% حوادث مربوط به جابجايي دستي کالا بوده است.

به طور کلي دو حالت متمايز براي بلند کردن بار به صورت دستي ممکن است اتفاق افتد.
الف) حالت اسکات (Leg Lift, Squat)
ب) حالت استوپ (Back Lift, Stoop)

حالت اسکات، حالتي است که طي آن ستون فقرات کاملا به صورت کشيده و مستقيم نگه داشته مي شود، زانو ها خم شده و بار با دست هابه صورت محکم گرفته مي شود و سپس با نيروي عضلات پا، بار به طرف بالا هدايت مي شود. در اين روش نيرو هاي وارده بر ستون فقرات در حد قابل ملاحظه اي کنترل مي شوند.

حالت استوپ، حالتي است که طي آن ستون فقرات خم شده و پاها مستقيم هستند در واقع بلند کردن بار به اين روش باعث مي شود که نيروهاي زيادي بر ديسک هاي بين مهره اي اعمال شوند حالت اول حالتي ايمن و حالت دوم، شرايط غير ايمن دارد.

لازم به توضيح است که از ديدگاه اصول مهندسي انساني روش هاي جديدي که بر پايه طراحي ايستگاه کار استوار است تعيين شده است که با اجراي آن لازم نيست خم شدن زانوها و نشستن در حين برداشتن دستي بار اتفاق افتد. در حقيقت با عنايت به مطالعات ارگونوميک محيط کار و به کمک جديدترين معادله حمل دستي بار، ايستگاه کار به گونه اي طراحي مي شود که هيچ يک از حالات ذکر شده اتفاق نمي افتد و کارگر قادر خواهد بود با بهره وري بالاتر و تحمل تنش هاي عضلاني کمتر، حمل دستي بار را انجام دهد.

منبع: اصول ارگونومي در طراحي سيستم‌هاي حمل دستي کالا - صادق نائيني