آدرس کانال تلگرام موسسه @iihsep

  •  » مطالب علمي
  •  » ارگونومي
  • ارگونومي در کار با کامپيوتر

    طي چند سال اخير توليد کنندگان کامپيوتر و تجهيزات مرتبط با آن به طراحي ارگونوميک محصولات خود توجه زيادي نشان داده اند. توليد کنندگان تجهيزات و وسايل کامپيوتر (مانند صفحه کليد، ماوس، ميز و صندلي و...) اکنون سعي مي کنند تا محصولات را مطابق با اصول ارگونومي طراحي و توليد کنند. رعايت اصول ارگونومي سبب کاهش ضايعات چشم، سردرد، کمر درد و فشار در نواحي مچ دست، شانه و گردن در اپراتورهاي کامپيوتر خواهد شد.
     
    کاربرد کامپيوتر در زندگي بشر بسيار زياد است و تعداد زيادي از افراد ساعت هاي متمادي با کامپيوتر کار مي کنند. به همين دليل شناخت عوامل موثر در محيط کار با کامپيوتر اهميت زيادي دارد وجود شرايط نامناسب در محيط کاري و عدم توجه به موارد ارگونوميکي و بهداشتي هنگام کار با کامپيوتر ممکن است در بلند مدت سبب بروز بيماري ها و ناهنجاري ها شود.
     
    بيشتر کاربران کامپيوتر در محيط هاي سربسته و فضاهاي کوچک کار مي کنند. کم ترين ويژگي هاي يک محيط کاري مناسب براي کاربران کامپيوتر به قرار زير است:
    1- وجود سيستم تهويه مطبوع
    2- نور کافي و مناسب
    3- استفاده از ميز مخصوص که داراي عرض و ارتفاع استاندارد باشد.
    4- استفاده از صندلي ارگونوميک با قابليت تنظيم ارتفاع.
    5- استفاده از زيرپايي براي قرار گيري مناسب و راحت پاها.
    6- استفاده از copy holder براي خم نکردن بيش از حد گردن
     
    با وجود رعايت نکات فوق، باز هم امکان بروز بيماري هاي خاص براي اپراتور وجود دارد کم تحرکي هنگام کار با کامپيوتر، چشم دوختن در مدت طولاني به صفحه مانيتور و حرکات يکنواخت و تکراري مچ دست، ممکن است سبب بروز انواع عوارض شوند.
     
    براي پيشگيري از اين عوارض نکات ساده و مهم زير را هنگام کار با کامپيوتر رعايت کنيد:
    1- به تناوب از پشت ميز کامپيوتر برخاسته و با نرمش هاي خيلي ساده، گردن، بازو، مچ دست و پاها را حرکت دهيد. براي اين منظور نرم افزار Stretch Break مي تواند به شما کمک زيادي کند. اين نرم افزار در مدت زمان هايي که از طرف خود شما مشخص مي گردد بر روي صفحه مانيتور شما ظاهر شده و انواع نرمش ها را به شما نشان مي دهد و شما مي توانيد به همراه آن چند دقيقه نرمش نمائيد.
    2 صفحه مانيتور (صفحه نمايش) را طوري تنظيم کنيد تا ستون فقرات شما به صورت مستقيم قرار گرفته و چشمان شما با قسمت بالايي صفحه نمايش در يک خط مستقيم قرار گيرند. اين وضعيت براي چشمان شما راحتي بيشتري به همراه خواهد داشت.
    3- فاصله صفحه مانيتور تا چشمان شما بايد بين 50 تا 60 سانتي متر باشد.
    4- هر 30 دقيقه به اشيائي که در فاصله 6 متري قرار دارند، چند دقيقه چشم بدوزيد.
    5 - ارتفاع ميز کامپيوتر بايد بين 66 تا 71 سانتي متر باشد.
    6- ترجيحاً از يک زير پايي استفاده نماييد و پاها را روي آن قرار دهيد. اين وسيله به راحت بودن وضعيت پاهاي شما کمک مي کند.
    7- ميز کار را طوري قرار دهيد که روشنايي لامپ هاي سقف در طرفين قرار گيرد و از قرار دادن ميز در محلي که نور لامپ مستقيماً در برابر شما باشد خودداري شود.در استفاده از روشنايي طبيعي نيز نبايد صفحه مانيتور در برابر پنجره قرار گيرد.
    8- سطح صفحه کليد، تقريباً هم ارتفاع با دسته صندلي و آرنج باشد و مچ ها به طور عادي روي صفحه کليد ها قرار گيرد، به طوري که هنگام کار، ساعدها تقريباً موازي با افق قرار گرفته و زاويه بين مچ دست و ساعد، 5 تا 10 درجه باشد. موقعيت mouse در همان ارتفاع و فاصله نسبت به صفحه کليد است.
    9- روشنايي محل کار بايد مخلوطي از نورسفيد و زرد بوده (ترجيحاً از لامپ مهتابي استفاده شود) و شدت آن درحدود 300 لوکس باشد.
    10- براي به حداقل رساندن فشار بر روي گردن و کمر هنگام تايپ يک نوشته يا نامه، استفاده از نگه دارنده هاي کاغذ براي قرار دادن نامه روي آن لازم است.
    11- براي اتاق کار، دماي 23-19 درجه سانتي گراد و رطوبت حدود 50 درصد مناسب است.
    12- بهتر است با باز کردن درب و پنجره ها و يا تعبيه دستگاه تهويه، هواي اتاق به طور مرتب تعويض شود.
    13- استفاده از زيرپايي براي قرار گيري مناسب و راحت پاها
    ويژگي هاي صندلي ارگونوميک:
    1- ارتفاع صندلي بايد قابل تنظيم باشد. ارتفاع صندلي، 41 تا 52 سانتي متر توصيه مي شود.
    2- سطح نشيمنگاه صندلي بايد داراي طول و عرض 40 تا 48 سانتي متر باشد.براي افراد چاق صندلي هاي پهن تر توصيه مي شود.
    3- ضخامت تشک در حدود 4 تا 5 سانتي متر باشد و رويه آن از جنسي باشد که اصطلاحاً بتواند تنفس کند و لبه جلو صندلي، گرد و لبه بيروني آن، نرم باشد.
    4- زاويه پشتي با تشک صندلي، حداقل 95 تا 110 درجه باشد.
    5- عرض پشتي صندلي بايد حداقل 32 تا 36 سانتي متر باشد.ارتفاع پشتي صندلي را نيز بين 50 تا 82 سانتي متر توصيه مي کنند. صندلي بايد در قسمت قرار گرفتن گودي کمر (ارتفاع 15 تا 20 سانتي متراز پايين) داري يک قوس محدب و در قسمت پشت داراي يک قوس مقعر باشد.
    6- صندلي هاي مورد استفاده در کار با رايانه بهتر است دسته دار بوده و دسته آن با ارتفاع ميز کار مطابقت داشته باشد. همچنين داراي 5 چرخ بوده و چرخان باشد. شيب کف صندلي 5 تا 15 درجه براي تمايل به جلو و 5 درجه تمايل به عقب را امکان پذير سازد

    تهيه كننده : مهندس محمود رضا رضائي
    كارشناس بهداشت حرفه اي
    منبع : http://imengostar.blogfa.com/post-8.aspx