|
اين مقاله در رابطه با ارگونومي سيستم دوربين هاي مدار بسته (CCTV) آگاهي مي دهد. راهنمايي است درخصوص چگونگي طراحي ظاهر فيزيکي اتاق کنترل مانند نور، نشستن، ايستگاه کاري و مانيتورهاي دوربين هاي مدار بسته در راستاي افزايش کارايي، سلامت، ايمني و راحتي اپراتورها. - مزاياي ارزيابي ارگونوميک اتاق کنترل را شرح مي دهد.- پيرامون ريسک هاي موثر بر کارايي، سلامت و ايمني اپراتور، ناشي از طراحي ضعيف و ناکافي اتاق هاي کنترل ارائه اطلاعات مي نمايد.
کلمات کليدي
ارگونومي.دوربين مدار بسته.ايستگاه کاري.کنترل پانل.WRULDs
تعريف ارگونومي:
اهداف ارگونوميک شامل بهبود و اصلاح عملکرد انسان، سلامت و ايمني و راحتي فرد با طراحي محيط کار و تجهيزات موجود در آن، شيوه هاي کارکردن و انجام وظايف مي باشد. سودمندي دوربين هاي مدار بسته در يک سيستم امنيتي و محرمانه به کيفيت اطلاعاتي که از آنها به دست مي آيد وابسته است. نوع طراحي اتاق هاي کنترل بر عملکرد اپراتورها در دستيابي موفق به اطلاعات به موقع و بدون خطا توسط سيستم هاي دوربين مدار بسته تأثير خواهد داشت. اپراتورها به نحو بسيار موثرتري انجام وظيفه خواهند کرد، اگر:
- با راحتي بر روي صندلي هايي که طراحي ارگونوميک شده اند نشسته باشند.
- مانيتورها در وضعيت خوب و صحيح [ از نظر ارگونوميک ] نصب شده باشند.
- ميزان روشنايي براي ديده باني تصاوير دوربين ها مناسب باشد.
هزينه ها و مزاياي اجراي ارزيابي اتاق کنترل:
- افزايش کارايي اپراتورها
- تشخيص مشکلات بالقوه اتاق کنترل که بر کارايي، سلامت و ايمني اپراتور تأثير منفي دارند.
- ارتقاء فرهنگ بهداشت و ايمني در اتاق کنترل. اين موضوع شامل آگاهي دادن به اپراتورها درمورد خطرات ممکن و راه هاي پيشگيري از آنها مي شود.
- مشارکت به سمت:
- اينکه ارزيابي ريسک به عنوان لازمه وضع قوانين ايمني و بهداشت گردد.
- دريافت بيمه هاي کيفيت مانند ISO 9000 ارزيابي اتاق کنترل دوربين هاي مداربسته نيازمند سرمايه گذاري به موقع و تلاش بوده و ممکن است منجر به صرف سرمايه هاي اضافي و هزينه هاي جاري گردد که اين هزينه ها بايد با مزاياي کار در تعادل باشند.
ملاحظات ساختماني:
ممکن است که در انتخاب محل براي اتاق کنترل محدوديت وجود داشته ياشد ليکن هرگونه تلاشي بايد درجهت لحاظ نمودن فاکتورهاي معماري زير صورت گيرد:
اندازه و شکل اتاق کنترل:
اتاق کنترل بايد به اندازه کافي بزرگ بوده به نحوي که بتوان اسباب و وسايل و تجهيزات را در آن جاي داد و فضاي کافي براي کارکردن افراد وجود داشته باشد. اگر اتاق کنترل خيلي کوچک يا شکل ناموزوني از نظر ظاهري داشته يا داراي ستون ها و يا سقف شيب دار باشد، طراحي آن با محدوديت روبرو خواهد شد. دوم اينکه مي تواند بر نحوه قرارگيري مانيتورها تأثير گذارده که اين امر علاوه بر اينکه توانايي اپراتور را در اسکن کردن تصاوير چندگانه دوربين محدود مي کند، وي را در معرض خطرات ايمني و آسيب به سلامت قرار مي دهد. همچنين بايد فضاي کافي براي نگهداري از تجهيزاتي که بايد در مواقع ضروري بدون ايجاد وقفه در روند طبيعي کار اتاق کنترل مورد استفاده قرار گيرند وجود داشته باشد. اگر احتمال مي رود که سيستم دوربين هاي مدار بسته در آينده گسترش يابد، بايد فضاي کافي براي ايستگاه هاي کاري اضافي و تجهيزات با رعايت شرايط ارگونوميک وجود داشته باشد.
نقاط ورود - خروج:
نقاط ورودي - خروجي بايد به گونه اي طراحي شوند که تردد ويلچر و نيز آوردن قطعات بزرگ وسايل به درون اتاق کنترل آسان باشد.
سرويس هاي بهداشتي:
توالت ها و محوطه هاي استراحت (هواخوري) بايد نزديک اتاق کنترل باشند زيرا هنگاميکه يک نفر اپراتور درحال انجام وظيفه باشد، درصورت استفاده از اين تسهيلات توسط وي، اتاق کنترل بدون مراقب و خالي خواهد ماند.
پنجره ها:
پنجره ها بايد در هر جايي از اتاق کنترل که امکان استفاده از نور طبيعي وجود دارد تعبيه شوند. نور طبيعي از نظر بيشتر مردم به نور مصنوعي برتري دارد زيرا نمايي از دنياي خارج را نشان مي دهد. بايد براي کنترل ميزان نور ورودي، پرده تعبيه شود و مکان پنجره نسبت به مانيتورها و خط سير ميدان ديد اپراتورها، در بهترين وضعيت قرار گرفته باشد.
طراحي محيطي:
موارد زير بايد هنگام طراحي اتاق کنترل مد نظر قرار گيرند:
روشنايي:
ميزان روشنايي اتاق کنترل بايد براي تمامي وظايف موجود [ در اتاق ] کافي و مناسب باشد. نورپردازي پخشي، بيشتر از روشنايي نقطه اي توصيه مي شود. درصورتي که شدت نور کاهش يابد مي تواند مشکلاتي را در ديدن تصاوير مانيتورها به وجود آورد همچنان که در همان زمان نيز ممکن است براي انجام ديگر وظايف مانند خواندن جداول و نوشتن، نور کافي نباشد و نتيجه اين امر مي تواند غلط خواندن، نوشتن ناقص يا گزارش هاي نامفهوم يا ناخوانا و خستگي باشد. بازتاب نور در مانيتورها ناشي از مديريت ضعيف نورپردازي ممکن است باعث مبهم شدن اطلاعات تصوير دوربين، مانع از دقت اپراتور به جزييات عکس يا از دست دادن کامل مشاهده يک رخداد از مانيتور شود.
دما:
دماي اتاق کنترل بايد قابل تنظيم باشد. اين امر به ويژه زماني اهميت مي يابد که اتاق کنترل در زمان هايي که سيستم مرکزي گرمايش ساختمان خاموش است مشغول فعاليت باشد. تجهيزات از خود گرما بيرون مي دهند و اين موضوع بايد در طراحي لحاظ شود.
تهويه:
اتاق کنترل بايد با هواي آزاد يا پاک تهويه گردد. زيرا هواي مانده و کهنه مي تواند به سلامت اپراتور آسيب رسانده و ايجاد بيماري نمايد. از بسته بودن درها يا کار نکردن سيستم تهويه بايد جلوگيري شود زيرا باعث آزردگي و ناراحتي فرد مي شوند.
طراحي ايستگاه کاري:
با توجه به اينکه طراحي ايستگاه کاري بر کارايي، سلامت و ايمني اپراتور تأثير دارد فاکتورهاي زير بايد رعايت شوند:
ارتفاع:
ارتفاع ايستگاه کاري و ترتيب چيدمان اجزاء و وسايل بايد به گونه اي باشد که براي تمام اپراتورها محدوده کافي را فراهم کند و فضاي مناسب براي ران ها، زانوها و پايين پاها وجود داشته باشد تا به همه اپراتورها با هر اندازه و ابعادي که هستند اجازه تغيير وضعيت بدني خود را هنگامي که بر روي صندلي نشسته اند بدهد. نشستن براي زمان هاي طولاني و ممتد در وضعيت محدود و يا ثابت مي تواند ايجاد خستگي کند که بر کارايي، سلامت و ايمني و راحتي فرد موثر است.
اندازه ايستگاه کاري:
ايستگاه کاري بايد عمق کافي براي جاسازي تمام تجهيزات و اسناد هنگام مشاهده تصاوير منيتورها داشته باشد در غير اين صورت اپراتور نمي تواند به راحتي بنويسد يا به تلفن و کنترل پانل دسترسي داشته باشد. همچنين اگر اپراتور نتواند دست ها و بازوهايش را در ايستگاه کاري استراحت دهد منجر به خستگي وي خواهد گرديد. وضعيت قرارگيري تجهيزات، کنترل ها و اشياء:
تمامي تجهيزات و وسايل بايد در دسترسي آسان اپراتور قرار گيرند. اگر آنها در مکاني قرار داده شوند که اپراتور براي دستيابي به آنها مجبور به خم شدن و يا کشيدگي شود اين حال در وي منجر به آسيب فيزيکي و درد کمر، گردن و محدوده شانه خواهد شد. طراحي چگونگي قرارگيري تجهيزات و کنترل ها بايد به صورت متقارن انجام شود چنانکه از گيج شدن اپراتورها هنگام تغيير وضعيت هاي متضاد بدن از يک حالت به حالت معکوس آن جلوگيري کند.
سطح ايستگاه کاري:
سطح ايستگاه کاري بايد از موادي ساخته شود که بازتاب پاييني دارد زيراکه درخشندگي يا بازتاب زياد سطوح منجر به خيرگي و انعکاسات مي گردد که خود باعث خطاهاي انساني و خستگي بصري مي شود. سطوح همچنين نبايد لغزنده باشند تا کنترل پانل ها در محدوده عملکردشان جابجا نشوند.
چيدمان ايستگاه کاري: فاصله بندي:
در جايي که وسايل بين اپراتورها مشترک است بايد بگونه اي باشد که دستيابي به آنها براي هر اپراتور ساده باشد. کشيدگي براي دسترسي به وسايل باعث فشار به عضلات و مفاصل و به تبع آن خستگي فرد، آسيب هاي اسکلتي عضلاني و خطاهاي انساني در نتايج خواهد شد. همچنين فضاي بين ايستگاه هاي کاري بايد به گونه اي فاصله گذاري شود که در مواقع ضروري نياز به تعمير وسايل کار، امکان دسترسي تکنسين ها به پشت پانل ها، بدون اختلال در عملکرد روزانه سيستم وجود داشته باشد.
پنجره ها:
مانيتورهاي دوربين هاي مدار بسته بايد به نحوي قرار داده شوند که زاويه بين صفحه نمايش و پنجره مانع از بازتاب نور به درون صفحه نمايش و مانع از درخشش مستقيم نور به چشم اپراتورها گردد. انعکاس نور به درون مانيتور ها مي تواند بر توانايي اپراتور در اسکن و ارزيابي تصاوير مانيتورها تأثير گذارد از سويي درخشش مستقيم نور به چشم اپراتورها، به ويژه در روزهاي آفتابي ممکن است مانع از ديدن تصاوير توسط اپراتور گرديده و باعث خستگي بصري وي خواهد شد.
کابل هاي برق:
سيم هاي برق بايد به صورت ايمن مراقبت شوند تا از برخورد اپراتورها با آنان جلوگيري شود.
صندلي:
يک صندلي با طراحي ارگونوميک وضعيت هاي نادرست نشستن در حين کار را که مي توانند منجر به بروز آسيب هاي اسکلتي عضلاني شوند را کاهش خواهد داد. راهنمايي هاي زير درخصوص طراحي صندلي، بر اساس اطلاعات ارائه شده توسط هيئت اجرايي ايمني و بهداشت با سرفصل "آيين نامه هاي تجهيزات صفحه نمايش" بوده و اپراتورها بايد در استفاده صحيح از اين نوع صندلي آموزش ببينند.
راحتي:
با توجه به اينکه ممکن است اپراتور براي زمان هاي نسبتاٌ طولاني نشسته باشد، صندلي بايد ثابت و راحت باشد زيراکه نشستن نامناسب مي تواند منجر به مشکلاتي براي گردن، کمر و محدوده سر شود.
تنظيم ارتفاع:
براي اصلاح وضعيت صحيح نشستن يک اپراتور، ارتفاع صندلي بايد قابل تنظيم باشد تا شخص بتواند پاهاي خود را در سطح زمين به حالت راحت قرار دهد. اگر يک اپراتور نتواند اين کار را انجام دهد بايد از زيرپايي استفاده کند.
تکيه گاه قابل تنظيم:
تکيه گاه بايد در هر دو جهت ارتفاع و شيب قابل تنظيم باشد زيرا مهم است که پشتي صندلي بتواند بالا و پايين کمر را حمايت نمايد تا اپراتور بتواند انحناي طبيعي ستون فقرات را حفظ کند.
دسته هاي صندلي:
يک اپراتور اگر بالاتنه خود را با استفاده از دسته هاي صندلي حمايت کند، مي تواند در وضعيت راحت تري بنشيند. همچنان که مي تواند از آن هنگام بلند شدن از روي صندلي نيز استفاده مفيد نمايد.
مانيتورهاي دوربين هاي مدار بسته:
اندازه، وضعيت قرارگيري و تعداد مانيتورها در اتاق کنترل به علاوه تعداد تصاوير دوربين هاي مدار بسته که يک اپراتور مسئول ديده باني آن است، مدت زمان ثبت هر مشاهده و وظيفه اي که درحال انجام است، همگي بر کارايي اپراتور موثرند. هر مانيتور قادر به نمايش يک يا بيشتر تصاوير دوربين به همراه اطلاعات متني است و بايد در وضعيتي قرار داده شود که بيشترين احتمال ديدن جزييات و اطلاعات نشان داده شده در تصوير توسط اپراتور ممکن باشد.
اندازه و وضعيت قرارگيري مانيتورها دوربين هاي مدار بسته:
اندازه مانيتور بايد با محاسبه سطح جزييات نمايش داده شده، وظيفه ذاتي بصري (ديدن) و فاصله اپراتور از آن متناسب باشد. اگر اپراتور در فاصله بسيار دوري نشسته باشد نخواهد توانست جزييات تصوير درحال پخش از يک مانيتور کوچک را تحليل کند اين ممکن است بر توانايي اپراتور در ارزيابي موثر تصوير يا تنظيم بدون خطاي تصوير تأثير معکوس گذاشته و به آزردگي، خستگي چشم و سردرد منجر شود. هر يک از اين فاکتورها مي تواند در پايين آوردن کيفيت ضبط تصاوير نيز سهيم باشد. مانيتورها بايد در وضعيتي قرار داده شوند که هنگامي که اپراتور آنها را ديده باني مي کند از پذيرش (عادت به) وضعيت ناصحيح نشستن بيش از چند دقيقه در يک زمان جلوگيري شود. اگر مانيتور بيش از اندازه در ارتفاع يا در عرض قرار داده شود اپراتور مجبور خواهد شد براي ديدن آن، گردن خود را بالا آورد که منجر به خستگي عضلاني و عدم تمايل اپراتور براي ديدن مانيتور به دليل احساس ناراحتي خواهد گرديد.
مانيتورهاي نصب شده نزديک يا دور از ايستگاه کاري:
مانيتورهايي که براي نظارت تصاوير دوربين هاي مدار بسته از نزديک استفاده مي شوند معمولاً، مانيتورهاي حادثه يا نقطه اي ناميده شده و اجازه مي دهند که اطلاعات تصاوير بدون خطا و در لحظه ديده باني شوند. مانيتورهاي حادثه بايد مستقيماً روبروي اپراتور و در فاصله تقريبي 5 / 0 تا 5 / 1 متري و با اندازه قطر 16 - 9 اينچي (40 - 22 سانتي متري) از وي نصب شوند. و اپراتور به آساني بتواند متناوباً در وضعيت نشسته، به هر يک از آنها نگاه کند. بهتر است که دو يا سه مانيتور حادثه روي ميز کار مستقر گردد تا اپراتور بتواند تصاوير نشان داده را بر روي مانيتور مرکزي نظاره کرده و از مانيتورهاي مجاور براي مشاهده ديگر تصاوير که اولويت بالايي دارند استفاده کند. مانيتورها همچنين مي توانند دورتر از ايستگاه کاري به صورت مجموعه (رديف و ستون) يا رديفي قرار داده شوند که اين امر مي تواند به دليل ارائه تعداد بيشتر عکس، مفيد باشد. مانيتورهاي مجموعه اي بايد در فاصله بيشتري از اپراتور نصب شده و اندازه بزرگ تري داشته باشند به عنوان مثال بين 28 - 17 اينچ (70 - 42 سانتي متر). ثابت شده است که تصاوير نشان داده شده در مانيتورهاي مجموعه اي براي به دست آوردن نماي کلي، بيشتر از برداشت جزييات مفيد هستند.
ساختار اطلاعات نمايش داده شده بر روي مانيتورهاي CCTV:
در جايي که بر اساس نوع وظيفه به تصاوير بزرگ که بايد مرتباً اسکن شوند نياز است تا درک کلي راجع به محدوده هاي تحت پوشش يا تشخيص سريع اينکه نماهاي کدام دوربين بايد مواظبت و دقت بيشتري شود، استفاده از مانيتورهاي مجموعه اي، نماهاي دو بخشي يا تصاوير قابل تعويض (سوييچ شدن) مي تواند مناسب باشد. ساختار اطلاعات روي صفحه نمايش به اپراتور در تحليل و ارزيابي موثرتر تصاوير کمک خواهد نمود. تصاوير مجموعه مانيتور بايد براساس موقعيت و مکان يا پس از انتخاب دسته بندي شوند. زيرا آنها تصاوير نقاط خطرناک و محوطه هاي خاص را نشان مي دهند. اين امر به اپراتور در مشاهده ترتيب يافته و منظم اين تصاوير بيشتر از ديده باني تصادفي، که روشي بدون انگيزش و تحرک و با تأثير کمتر براي استفاده از دوربين هاي مدار بسته است، کمک خواهد کرد. با کمک تکنولوژي چند تصوير مجزا در يک صفحه نمايش يا تصاوير چندتايي توسط اسکن هاي متعدد و زياد دوربين، جانمايي هاي متفاوتي از تصوير روي يک صفحه نمايش ارائه خواهد شد. تصاوير چندتايي باعث کاهش جزييات عکس براي اپراتور مي گردد که اين امر وظايف بصري اپراتور مانند کنترل تمرکز بدون هر نوع خطا يا خواندن مطالب روي صفحه با شرايط دشوارتر را مي طلبد. تاجايي که شانس بروز خطا را افزايش مي دهد. درصورتي که لازم است اپراتور جزييات روي تصوير را برداشت کند، حداکثر تعداد 4 عکس در هر مانيتور توصيه مي شود. خودگردشي يا تعويض اتوماتيک عکس ها يک روش تناوبي براي ارائه تصاوير در دوربين هاي مدار بسته است ليکن درجايي که کشف هرگونه تغيير در جزييات تصاوير براي اپراتورها الزاميست، به اين دليل که اين روش ممکن است باعث گيج شدن يا مزاحمت و همچنين ديده نشدن تغييرات و جزييات گردد بايد از آن جلوگيري شود.
تعداد عکس هاي دوربين به ازاء هر اپراتور:
يکي از مسائل قابل ملاحظه و مهم تعداد عکس هاي دوربين است که يک اپراتور دوربين هاي مدار بسته به تنهايي و به طور موثر در هر لحظه قادر به ديده باني آنها باشد. اگرچه تحقيقات در اين زمينه مدرک قاطعي را ارائه نکرده است ليکن خود اپراتورها بر اين باورند که حداکثر تعداد نماهاي دوربين که آنها قادر به ديده باني موثر آنها مي باشند، 16 نما يا کمتر است و فقط بيش از نيمي از اپراتورها گفته اند که حداکثر توانايي آنها بين 1 تا 4 نما از دوربين است. تجربه نشان داده است چنانچه تعداد مانيتورها افزايش يابد، کارايي ناظرين در يافتن اهداف در مرکز تصاوير شروع به کاهش مي کند. اين موضوع در تحقيققات Tickner و Poulton بر اساس مقايسه راندمان کار سه حالت با 4، 9 و 16 تصوير درحال پخش، بيان شده است که طبق آن ميزان راندمان دقت موارد کشف شده درطول ديده باني مانيتورها به ترتيب 83 %، 84 % و 64 % بوده است.
فاکتورهاي موثر در تعداد تصاوير هنگام ديده باني براي يک اپراتور:
- نوع فعاليتي که بايد تحت نظر باشد مانند مرکز يک شهرک شلوغ يا يک پارکينگ ماشين چند طبقه
- نوع فعاليت اهداف درون تصوير مانند تخريب به منظور ساخت وساز يا آشغال ريزي، ترافيک
- حوادث مکرر
- طول مدت زمان صرف شده براي آنچه مشاهده مي شود
- ديگر وظايف درحال انجام در اتاق کنترل
- توانايي اپراتور
زمان ديده باني:
اگرچه تحقيقات انجام شده مدرک قطعي مبني بر طول مدت زماني که يک اپراتور مي تواند ديده باني موثر داشته باشد را ارائه نکرده اند ليکن اپراتورهاي ديده بان دوربين هاي مداربسته مرکز شهر بر اين باورند که بيشترين زمان، بين 30 دقيقه تا 2 ساعت است. قوانين مديريت بهداشت و ايمني (HSE) دستورالعمل استفاده از صفحه نمايش را بيان کرده است. اگرچه اين قوانين استفاده اصلي از صفحه نمايش ها را به عنوان تماشاي تلويزيون و فيلم مستثني کرده است ليکن توصيه هاي HSE به کليه نيازهاي بصري که در آنها از صفحه نمايش ها استفاده مي شود مربوط مي گردد. اين قوانين درجهت پيشگيري از خستگي ناشي از اين گونه وسايل است: استراحت هاي کوتاه و دوره اي، رضايت بخش تر از استراحت هاي بلند مدت اما اتفاقي (درصورت به دست آمدن فرصت) است. به عنوان مثال 10 - 5 دقيقه استراحت بعد از 60 - 50 دقيقه نظارت مداوم و يا (توام با) کار با صفحه کليد بهتر از 15 دقيق استرحت در هر 2 ساعت است. روز کاري اپراتورها بايد برنامه ريزيي و سازماندهي شود تا اپراتورها بتوانند اجباراً در فواصل معين زماني به دور از صفحه نمايش ها استراحت کنند. اما اين زمان هاي استراحت بايد به نحوي برنامه ريزي شوند که مطابق با اوقاتي باشد که احتمال وقوع حوادث در آنها کمتر است. بايد براي اپراتورها زمينه آموزش بهداشت و ايمني درجهت کاهش ريسک هاي شرح داده شده که با کار بصري توام هستند فراهم شود. اپراتورها بايد از تماشاي تلويزيون در ساعات استراحت بر حذر شوند.
اطلاعات روي صفحه نمايش:
اطلاعات يک تصوير بايد براي کمک به عملکرد موثر سيستم دوربين هاي مداربسته در دسترس اپراتور باشد. [ اطلاعات مربوط به ] تعداد يا محل دوربين هايي که يک عکس را شناسايي مي کنند بايد بر روي مانيتور ارائه شود. بدون اين اطلاعات، گيج شدن و بروز خطاها، هر دو، در عملکرد و در تجزيه و تحليل هاي بعدي مي تواند اتفاق بيافتد. اين اطلاعات بايد بگونه اي بر روي مانيتور ارائه شود که باعث پوشاندن و مات شدن عکس مربوطه نگردد. در سيستم هايي که الگو و شيوه قرار گيري اطلاعات (ظاهر نوشتار، اندازه قلم، رنگ فضا، حاشيه هاي متن و...) روي صفحه نمايش يکبار براي همه نماهاي دوربين ثابت گرديده است نياز به طراحي دقيق دارد. بايد از يک فرمت و قالب همسان و ثابت براي هميشه جهت ارائه اطلاعات روي صفحه نمايش استفاده شود.
کنترل پانل:
کنترل پانل اولين وسيله ايست که توسط اپراتور براي وارد کردن اطلاعات استفاده مي شود. هنگامي که طرح و وظايف آن مشخص مي شود نيازها و انتظارات اپراتور نيز بايد در آن لحاظ شود. اپراتور بايد تاجايي که ممکن است و سريعاً بتواند از طريق درک و انتقال مستقيم حسي استفاده از کنترل پانل، بهبود و افزايش سرعت عمل با کاهش زمان واکنش و با خطاهاي کم را ياد بگيرد. کنترل پانل ها بايد براي استفاده هر دو گروه راست و چپ دستها طراحي شوند. ملاحظات زير در اين خصوص اهميت دارند:
نوع کنترل:
امکان حرکت دادن ملايم پنجره ديد به صورت افقي (در تصاوير بزرگ که به يکباره قابل ديدن نيستند)، نوسان کردن کجي و بزرگ نمايي (PTZ) با استفاده از دسته فرمان، موس (ترک بال)، صفحه لمسي و دکمه ها قابل کنترل و اجرا است. نحوه قرارگيري دکمه ها روي پانل به ويژه آنهايي که براي شروع و نگه داشتن عمل ضبط کردن دوربين يا تغيير حالت آن روي وضعيت اوليه استفاده مي شوند بايد به نحوي طراحي شوند که از خطاهاي تصادفي جلوگيري کند و دکمه هايي که بيشترين استفاده را دارند مانند دکمه انتخاب کننده و بزرگ نمايي دوربين ها بايد در مکان بهينه دسترسي جايگيري شوند تا از بروز خطاها جلوگيري کند به ويژه هنگامي که اپراتور ممکن است تحت فشار و سختي در حال کار باشد. اگر دکمه ها خيلي کوچک باشد ممکن است اپراتور نتواند برچسب ها را ببيند يا تصادفاً بيش از يک دکمه را در يک زمان فشار دهد. حمايت کننده هاي (تکيه گاه) دست و بازو در مواقع ضروري بايد تهيه شود.
همساني طراحي:
اگر بيش از يک کنترل پانل استفاده مي شود بايد طرحي انتخاب شود تا وقوع خطاهاي محتمل، هنگامي که اپراتور از يک کنترل پانل به ديگري تغيير وضعيت مي دهد کاهش يابد. کليه کنترل پانل ها بايد جهت پيشگيري از انعکاس نور و درخشندگي داراي پوشش ضد بازتاب باشند.
وضعيت قرارگيري:
با توجه به اينکه کنترل پانل ها در همه جا براي کنترل تصاوير درطول مدت ديده باني استفاده مي شوند بايد به آساني در دسترس اپراتور قرار گيرند تا از کشيدگي و خم شدن او براي دستيابي به کنترل پانل جلوگيري شود. اين امر ميزان کارايي اپراتور را در خلال ديده باني دقيق تر و عاري از خطا و تنظيم تصاوير بهبود مي بخشد. اگر کنترل پانل در مکان مناسب و راحتي نصب نشده باشد، ممکن است اپراتور نيز در بهترين وضعيت براي مراقبت و نظارت تصاوير قرار نگيرد و لحظه هاي حياتي و مهم را هنگام کنترل آنها از دست بدهد. ازسويي کنترل پانل نبايد در ايستگاه کاري ثابت (فيکس) شود زيراکه مانع از تطبيق آن با نيازهاي اپراتور در مواقع لزوم مي گردد.
شرايط سلامت مرتبط با طراحي ضعيف اتاق کنترل:
درصورتي که اتاق کنترل بدون توجه به اصول ارگونومي طراحي شود، سلامت و ايمني اپراتورها را درمعرض خطر قرار خواهد داد به علاوه اينکه تأثير نامطلوب بر کارايي وي خواهد گذارد. دامنه تأثيرات رواني و فيزيولوژيکي طراحي ضعيف اتاق کنترل بر سلامت اپراتور، در زير شرح داده شده است.
وضعيت بدني:
ماهيچه ها، رباط ها و مفصل با يکديگر در جهت بهبود و حفظ وضعيت بدن و تحرک، کار مي کنند. وضعيت بدني ناصحيح و تحرک ناکافي مي تواند منجر به اختلالات اسکلتي عضلاني گردد. اگر اپراتور به دليل ضعف در طراحي ايستگاه کاري، تجهيزات و يا صندلي، يک وضعيت بدني ناصحيح يا چرخش بدن درحين کار را دائماً داشته و آن را در خود حفظ نمايد، منجر به دامنه اي از مشکلات فيزيولوژيکي توام با آسيب هاي قسمت فوقاني تنه (سر، گردن، دستها، بازوها و مچ ها) مي گردد. به طور خلاصه، ممکن است اپراتور خستگي موقت، درد يا ناراحتي در اندام هاي تحتاني و احساس سوزش در انگشتان را تجربه کند و در شرايط حاد مي تواند منجر به ناتواني هاي جدي تر آشکار مانند آسيب هاي ناشي از کار اندام هاي فوقاني (WRULDs) شود.
بصري:
بسياري از وظايف اپراتورهاي دوربين هاي مداربسته نيازمند قوه باصره و ديدن هستند بنابر اين مهم است که از طراحي اتاق کنترل جهت بهبود کارايي ديداري اطمينان حاصل شود. عوامل موثر در کارايي و راحتي ديداري شامل: روشنايي (مصنوعي و طبيعي)، کيفيت و نحوه قرار گيري صفحه نمايش ها و خواص سطوح درون اتاق کنترل است. خستگي چشمي، چشم هاي قرمز يا دردناک و سردرد مي تواند نتيجه قرارگرفتن در معرض نور ضعيف در طول شيفت کاري بوده که منجر به افت کارايي ديداري به همراه احساس ناراحتي در اپراتور خواهد شد.
استرس هاي شغلي:
اگر محيط اتاق کنترل، وسايل مورد استفاده و وظايف، طراحي ارگونوميک نشده باشند مي توانند در اپراتور ايجاد حس عصبانيت، ناکامي، اضطراب، افسردگي و خستگي نمايند. اين اثرات فيزيولوژيکي همچنين براي سلامت زيان آور بوده و ممکن است با مشکلات معدوي - روده اي و قلبي عروقي همراه گردند. از سوي ديگر استرس شغلي مي تواند باعث از دست دادن انگيزه و تعهد، کشمکش بين همکاران و افت کارايي شود.
مساعدت حرفه اي و آموزش:
اطمينان يافتن از اينکه طراحي اتاق کنترل توسط افراد دوره ديده و با مهارت صورت گرفته است و نيز ايجاد دوره هاي آموزشي کافي با موضوع ايمني و سلامت براي اپراتور مي تواند به پيشگيري از بروز اين گونه ريسک ها که تأثير معکوس بر سلامت و ايمني، کارايي و راحتي دارند کمک کند. مترجم : محسن پيماني فروشاني منبع: http://khuzestanprisons.ir/index.php?Module=SMMArticles&SMMOp=View&SMM_CMD=&PageId=6
|
کانال تلگرام موسسه: