توضیحات
دوره آموزشی: ایمنی تصفیهخانههای آب و فاضلاب – حفاظت از سلامت عمومی و پایداری منابع حیاتی
“در قلب تصفیه‌خانه‌ها، جایی که آب حیات و فاضلاب مدیریت می‌شود، ایمنی، ستون اصلی تضمین سلامت جامعه و پایداری محیط زیست است.”
تصفیهخانههای آب و فاضلاب، به عنوان شریان‌های حیاتی جامعه، نقش بی‌بدیلی در تامین آب سالم و بهداشتی و دفع اصولی فاضلاب ایفا می‌کنند. اما ماهیت پیچیده و حساس فعالیت در این مراکز، شامل کار با مواد شیمیایی خطرناک (مانند کلر، ازن، پلی‌الکترولیت‌ها)، مواجهه با عوامل بیولوژیکی بیماری‌زا، فضاهای محصور و محدود، تجهیزات مکانیکی و الکتریکی پیچیده، و فرآیندهای شیمیایی و فیزیکی، همواره با ریسک‌های ایمنی و بهداشتی قابل توجهی همراه است. مسمومیت با گازهای سمی (به ویژه کلر و سولفید هیدروژن)، خفگی در فضاهای محدود، سقوط در حوضچه‌ها، برق‌گرفتگی، گیر افتادن در تجهیزات متحرک، آلودگی‌های بیولوژیکی، و حتی حوادث منجر به نقص عضو یا فوت، تنها بخشی از چالش‌هایی هستند که در این محیط‌ها وجود دارند. عدم رعایت نکات ایمنی و بهداشت در تصفیه‌خانه‌ها، علاوه بر آسیب‌های جانی، می‌تواند به توقف خدمات‌رسانی حیاتی، آلودگی محیط زیست، و تحمیل هزینه‌های سنگین مالی و قانونی منجر شود. از این رو، شناخت عمیق و کاربردی الزامات ایمنی و بهداشت حرفه‌ای، رعایت دقیق مقررات، و پیاده‌سازی رویه‌های ایمن در تمامی مراحل بهره‌برداری و نگهداری تصفیه‌خانه‌ها، برای حفظ سلامت و جان نیروی کار، تضمین کیفیت آب و فاضلاب تصفیه شده، و پایداری زیست‌محیطی، امری حیاتی و غیرقابل چشم‌پوشی است.
موسسه ارتقای سام ایرانیان، با افتخار “دوره جامع ایمنی تصفیهخانههای آب و فاضلاب” را به شما ارائه می‌دهد. این دوره تخصصی، با هدف افزایش دانش و مهارت‌های لازم برای شناخت دقیق خطرات ویژه تصفیه‌خانه‌ها، آشنایی کامل با الزامات قانونی و سیستم‌های ایمنی اختصاصی، و توانایی پیاده‌سازی رویه‌های ایمن و بهداشتی، برای کلیه مدیران و سرپرستان تصفیه‌خانه‌ها، مهندسان و تکنسین‌های شیمی، مکانیک و برق، کارشناسان و پرسنل HSE، اپراتورها، و تمامی افرادی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم با فعالیت‌های تصفیه آب و فاضلاب در ارتباط هستند، طراحی شده است. ما با رویکردی جامع، عملی و مبتنی بر آیین‌نامه‌ها و استانداردهای روز، به شما کمک می‌کنیم تا محیط‌هایی ایمن‌تر، سالم‌تر و با بهره‌وری بالاتر را در این مراکز حیاتی فراهم آورید و قدمی بزرگ در جهت ساختن آینده‌ای پایدار و مسئولانه بردارید.
مدرس دوره: تجربه ۲۲ ساله در قلب صنعت
این آموزش توسط استاد برجسته، مهندس محمدتقی امامی (مدیرعامل موسسه ارتقای سام ایرانیان از سال 1387، دانشجوی فوق لیسانس مدیریت HSE و لیسانس مهندسی صنایع-ایمنی صنعتی از دانشگاه علم و صنعت ایران) تدریس می‌شود. ایشان با ۲۲ سال سابقه درخشان در حوزه HSE و مشاوره به سازمان‌ها و پروژه‌های بزرگ (مانند مدیریت HSE پروژه خط انتقال برق ۱۰۰ کیلومتری غرب کارون، مدیریت HSE پروژه ۶۰۰۰ واحدی مسکن مهر پردیس و مدیریت HSE پروژه افزایش ظرفیت مخازن شرکت ملی نفت ونزوئلا PDVSA)، به عنوان مشاور و مدرس تأیید صلاحیت شده وزارت کار در رشته‌های مختلف ایمنی و HSE، و برگزاری بیش از 300 دوره آموزشی در حوزه‌های مختلف، دانش نظری را با مثال‌های واقعی و نکات کاربردی به شما منتقل می‌کنند تا هر آنچه می‌آموزید، قابل لمس و پیاده‌سازی در محیط کار باشد.
چرا این دوره را انتخاب کنیم؟ مزایای کلیدی برای سلامت جامعه و پایداری صنعت
- حفاظت از سلامت کارکنان: با شناخت و کنترل خطرات رایج و اختصاصی تصفیه‌خانه‌ها، حوادث، مسمومیت‌ها، و بیماری‌های شغلی به حداقل می‌رسد.
- پیشگیری از آسیب‌های مالی و محیط زیستی: از خسارات ناشی از حوادث، توقف خدمات‌رسانی، آلودگی منابع آب و خاک، و جریمه‌های قانونی جلوگیری می‌شود.
- انطباق با الزامات قانونی: با آیین‌نامه ایمنی تصفیهخانههای آب و فاضلاب و سایر مقررات ملی و بین‌المللی مرتبط آشنا می‌شوید.
- افزایش بهره‌وری و پایداری عملیات: با افزایش اعتماد به نفس کارکنان و کاهش زمان‌های از دست رفته ناشی از حوادث، کارایی و قابلیت اطمینان سیستم تصفیه افزایش می‌یابد.
- مدیریت مؤثر ریسک: توانایی شناسایی، ارزیابی، و کنترل جامع خطرات را در تمامی بخش‌های تصفیه‌خانه کسب می‌کنید.
- تدریس توسط متخصص با تجربه میدانی: بهره‌مندی از دانش و تجربه ۲۲ ساله مهندس محمدتقی امامی در مدیریت HSE پروژه‌های عظیم و مشاوره به کانون عالی انجمن‌های صنفی کارفرمایی کشور.
هدف دوره: تجهیز شما به دانش و مهارت‌های مورد نیاز برای تشخیص، ارزیابی و کنترل جامع خطرات مرتبط با کار در تصفیهخانههای آب و فاضلاب
هدف اصلی این دوره، تجهیز شما به دانش و مهارت‌های مورد نیاز برای تشخیص، ارزیابی و کنترل جامع خطرات مرتبط با کار در تصفیهخانههای آب و فاضلاب، بر اساس “آیین‌نامه ایمنی تصفیهخانههای آب و فاضلاب” و سایر ضوابط مرتبط است. این شامل آشنایی کامل با تعاریف و مقررات عمومی، الزامات ایمنی و بهداشتی محیط کار (مانند ابنیه، روشنایی، تهویه، و پیشگیری از سقوط)، نکات ایمنی مربوط به مواد شیمیایی خطرناک (به ویژه کلر، ازن، و مواد گندزدا)، ایمنی کار در فضاهای محصور و محدود، ایمنی تجهیزات مکانیکی (پمپ‌ها، میکسرها) و الکتریکی، کنترل عوامل بیولوژیکی و پیشگیری از بیماری‌ها، الزامات بهداشت فردی و عمومی، و نیز سیستم‌های اطفاء حریق و کمک‌های اولیه می‌شود. با درک عمیق آیین‌نامه‌ها و رویه‌های ایمن، توانایی پیاده‌سازی اقدامات کنترلی و پیشگیرانه را در تمامی مراحل تصفیه آب و فاضلاب کسب خواهید کرد تا یک محیط کاری کاملاً ایمن، سالم و مطابق با استانداردهای ملی در این مراکز حیاتی ایجاد کنید.
مخاطبان دوره: چه کسانی باید در این دوره شرکت کنند؟
این دوره برای تمامی افراد و سازمان‌هایی که در زمینه تصفیه آب و فاضلاب فعالیت می‌کنند و به دنبال ارتقاء سطح ایمنی و بهداشت هستند، ضروری است، از جمله:
- مدیران و سرپرستان تصفیهخانههای آب و فاضلاب.
- مهندسان و تکنسین‌های شیمی، محیط زیست، مکانیک و برق شاغل در تصفیه‌خانه‌ها.
- اپراتورهای تصفیه‌خانه‌ها.
- کارشناسان و مسئولین ایمنی، بهداشت و محیط زیست (HSE) در صنعت آب و فاضلاب.
- بازرسان و ناظران ایمنی مرتبط با تصفیه‌خانه‌ها.
- پیمانکاران و کارکنان شرکت‌های خدماتی در حوزه آب و فاضلاب.
- دانشجویان و علاقه‌مندان به حوزه آب و فاضلاب و HSE.
سرفصل‌های کلیدی دوره: از مبانی تا جزئیات ایمنی کلر، فضاهای محصور و تجهیزات حساس
سرفصل‌های این دوره، با رویکردی جامع و کاربردی، شما را با تمام جنبه‌های ایمنی کار در این صنعت آشنا می‌سازد:
- فصل اول: کلیات و تعاریف
- هدف و دامنه کاربرد آیین‌نامه ایمنی تصفیهخانههای آب و فاضلاب.
- تعاریف و واژگان تخصصی (مانند تصفیه‌خانه آب، تصفیه‌خانه فاضلاب، فضاهای محصور، کلرزنی، آشغالگیر، حوضچه ته نشینی، لجن فعال و…).
- مسئولیت‌ها و وظایف افراد در قبال ایمنی و بهداشت در تصفیه‌خانه‌ها.
- فصل دوم: مقررات عمومی ایمنی و بهداشت در تصفیه‌خانه‌ها
- ایمنی ابنیه و ساختمان‌ها:
- نکات ایمنی مربوط به کف (عدم لغزندگی)، دیوارها، سقف، راهروها، نردبان‌ها و حفاظ‌گذاری اطراف حوضچه‌ها و کانال‌ها.
- سیستم‌های زهکشی و جمع‌آوری نشتی‌ها.
- روشنایی محیط کار:
- تامین روشنایی مناسب و کافی در تمام ساعات شبانه‌روز و در مناطق مختلف.
- تهویه هوای محیط کار:
- کنترل گازهای سمی (کلر، H2S، متان)، بخارات شیمیایی و آلاینده‌های میکروبی.
- سیستم‌های تهویه موضعی و عمومی (مکانیکی و طبیعی) به ویژه در انبارهای مواد شیمیایی و فضاهای محصور.
- حفاظت در برابر حریق و انفجار:
- مدیریت مواد قابل اشتعال و پیشگیری از تجمع گازهای انفجاری (مانند متان در بیوگاز).
- سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق.
- بهداشت فردی و عمومی:
- نکات مربوط به آب آشامیدنی، توالت، دستشویی، حمام و رختکن.
- ضوابط مربوط به سرویس غذاخوری و کمک‌های اولیه.
- سیستم دفع فاضلاب و پسماندها:
- مدیریت صحیح لجن، مواد شیمیایی مصرفی، و سایر پسماندها.
- ایمنی ابنیه و ساختمان‌ها:
- فصل سوم: ایمنی مواد شیمیایی و عوامل بیولوژیکی
- ایمنی کار با کلر و سایر مواد گندزدا:
- مخازن ذخیره کلر، سیستم‌های کلرزنی، دتکتورهای گاز کلر، و تجهیزات اضطراری (اسکرابر).
- روش‌های ایمن جابجایی و استفاده از کلر.
- ایمنی کار با ازن، دی‌اکسید کلر، پرمنگنات پتاسیم و سایر مواد شیمیایی رایج.
- کنترل عوامل بیولوژیکی و عوامل بیماری‌زا:
- پیشگیری از مواجهه با میکروارگانیسم‌ها و پاتوژن‌ها در فاضلاب.
- واکسیناسیون و بهداشت فردی.
- ایمنی کار با کلر و سایر مواد گندزدا:
- فصل چهارم: ایمنی تجهیزات و فرآیندها
- ایمنی تجهیزات مکانیکی:
- پمپ‌ها، میکسرها، آشغالگیرها، سیستم‌های انتقال لجن.
- حفاظ‌گذاری قطعات متحرک، سیستم‌های توقف اضطراری، و قفل‌گذاری و برچسب‌گذاری (LOTO).
- ایمنی تجهیزات الکتریکی:
- سیستم اتصال زمین (ارتینگ)، تابلوهای برق، و کابل‌کشی مناسب در محیط‌های مرطوب.
- ایمنی کار با برق و جلوگیری از برق‌گرفتگی.
- ایمنی کار در فضاهای محصور و محدود:
- پیمان ورود به فضای محصور (Permit-to-Work).
- تست گاز، تهویه، و تجهیزات نجات.
- ایمنی کار در ارتفاع و سقوط در حوضچه‌ها:
- نردبان‌ها، سکوها، و حفاظ‌های محافظ سقوط.
- ایمنی تجهیزات مکانیکی:
- فصل پنجم: بهداشت حرفه‌ای، تجهیزات حفاظت فردی و واکنش در شرایط اضطراری
- کنترل صدا و ارتعاشات:
- اندازه‌گیری و ارزیابی مواجهه، روش‌های کاهش صدا و ارتعاش، گوشی ایمنی.
- تجهیزات حفاظت فردی (PPE) ویژه تصفیه‌خانه‌ها:
- لباس کار مناسب، دستکش‌های مقاوم در برابر مواد شیمیایی، چکمه‌های ایمنی، عینک و شیلد محافظ صورت، ماسک‌های تنفسی (با فیلترهای مناسب برای گازها و ذرات).
- استفاده از تجهیزات حفاظت تنفسی مستقل (SCBA) در مواجهه با گازهای سمی.
- برنامه‌ریزی برای شرایط اضطراری:
- نشت مواد شیمیایی، آتش‌سوزی، حوادث برق‌گرفتگی، سقوط در حوضچه.
- مسیرهای اضطراری، دوش و چشم‌شوی اضطراری، سیستم‌های هشدار.
- اصول کمک‌های اولیه در حوادث رایج تصفیه‌خانه‌ها.
- کنترل صدا و ارتعاشات:
نحوه بهره‌برداری بیشتر از دوره: گامی فراتر از یادگیری
دانشجوی گرامی، برای استفاده حداکثری از این دوره آموزشی، نکات زیر را در نظر داشته باشید:
- مطالعه دقیق جزوه: جزوه پیش رو، منبع اصلی و چکیده‌ای از مهم‌ترین مباحث مطرح شده در دوره است. به ترتیب موضوعات توجه کرده و هر بخش را به دقت مطالعه فرمایید.
- تمرکز بر جنبه‌های عملیاتی: سعی کنید نحوه کاربرد عملی اصول ایمنی را درک کنید و به مثال‌های تصویری و عملی (در صورت وجود) توجه ویژه داشته باشید.
- پرسش و تفکر کاربردی: هر جا که سؤالی برایتان پیش آمد یا ابهامی داشتید، آن را یادداشت کنید تا در فرصت‌های بعدی (مانند جلسات پرسش و پاسخ یا بخش دیدگاه‌های دوره) مطرح نمایید.
- تلاش برای تحلیل موقعیت‌های واقعی: سعی کنید مفاهیم آموخته شده را با تصفیه‌خانه‌هایی که در محیط کار خود می‌شناسید، مقایسه کرده و برای بهبود عملکرد ایمنی آنها ایده‌پردازی کنید.
نتیجه‌گیری نهایی: سرمایه‌گذاری در ایمنی، تضمین سلامت جامعه و محیط زیست!
با شرکت در دوره ایمنی تصفیهخانههای آب و فاضلاب، نه تنها دانش تخصصی خود را در زمینه الزامات قانونی و نقش خود در پیشگیری از حوادث و بیماری‌های شغلی ارتقا می‌دهید، بلکه مهارت‌های لازم برای مدیریت مؤثر و پیاده‌سازی الزامات ایمنی و بهداشت حرفه‌ای را کسب خواهید کرد. این دوره به شما کمک می‌کند تا به عنوان یک فرد مسئولیت‌پذیر، مدیر تصفیه‌خانه یا یک متخصص HSE، به افزایش ایمنی و ارتقاء سلامت در محیط کار و در نهایت، به حفاظت از منابع حیاتی کشور و سلامت جامعه کمک کنید. همین امروز ثبت‌نام کنید و به جمع متخصصان ایمنی در صنعت آب و فاضلاب بپیوندید!
استاد دوره : اقای مهندس محمدتقی امامی
