|
قسمت اول: ماده 1: تمام قطعات متحرك خارجي موتورها و وسائلي كه براي انتقال نيرو بكار مي‌رود و همچنين كليه قسمت‌هاي خطرناك ماشين‌ها كه در حال كار مي‌باشند بايد داراي حفاظ باشند مگر وقتي كه ساختمان ماشين طوري باشد كه تصادم اشيا و يا اشخاص با قطعات متحرك غير ممكن باشد. فصل اول - مقررات كلي ماده 2: در تهيه و ساخت حفاظ‌ها بايد نكات زير مراعات گردد. الف - عمل آنها موثر و قابل اطمينان باشد. ب - از دسترسي به قسمت‌هاي خطرناك ماشين در موقع كار جلوگيري نمايد. ج - براي متصدي دستگاه در هنگام كار ناراحتي و مانعي ايجاد نكند. د - حتي الامكان موجب نقصان محصول نگردد. هـ- عمل آن بطور خودكار يا با حداقل كوشش انجام گيرد. و - متناسب با نوع ماشين و كار آن انتخاب شود. ز - مانع روغن كاري - آزمايش - تنظيم و تعمير ماشين نگردد. ح - بر حسب نوع ماشين و شرائط كار آن دوام و استقامت لازم را دارا باشد. ط - داراي ناهمواري - زبري زواياي برنده و زوائد تيز نباشد تا ايجاد خطراتي ننمايد. ي - بالاخره حفاظ بايد به‌طرزي تهيه شده باشد كه از بروز هر گونه خطري جلوگيري‌نمايد. فصل دوم- جنس حفاظ‌ها ماده 3: حفاظ‌ها يا پوشش‌ها ممكن است از مصالح زير ساخته شده باشند. الف - از اجزاي فلزي - قطعات ريختگي - ورق آهن پر يا مشبك - فلز رخدار يا توري فلزي كه روي قابي از نبشي لوله يا ميله سوار شده باشد. ب - از چوب - پلاستيك يا مصالح ديگري كه مناسب با وضع كار باشد. فصل سوم - نصب ماده 4: كليه حفاظ‌ها بايد بطور محكم به ماشين يا كف كارگاه يا به ديوار يا به سقف نصب شده و در موقع كار ماشين حتماً در محل خود قرار گرفته باشند. فصل چهارم - قاب و پوشش آن براي ساختمان حفاظ‌ها لازم است مقررات ذيل رعايت گردد مگر آنكه با مقررات آيين‌نامه‌هاي ديگر مغايرت داشته باشد. الف - حفاظ‌هاي كوچك ماده 5: حفاظ كوچك حفاظي را گويند كه ارتفاع آن از سطح زمين از 75 سانتيمتر كمتر بوده و سطح آن از يك متر مربع تجاوز نكند قاب اين نوع حفاظ‌ها بايد حداقل از ميله گرد 10 ميليمتري يا نبشي 3*20*20 ميليمتر يا از نيمرخهاي ديگر كه داراي مقاومت‌هايي نظير آنها باشند ساخته شود. ب - حفاظ‌هاي قيددار ماده 6:براي تامين استحكام و جلوگيري از لرزش اين نوع حفاظ‌ها بايستي تعداد لازم قيد و وسايل اتصال حفاظ به ماشين و ساختمان را در تمام ارتفاع در نظر گرفت در هر صورت فاصله اين قيدها نبايد از 90 سانتيمتر تجاوز كند. ماده 7:حفاظ‌هايي كه ابعاد آنها بيشتر از ابعاد ماده 5 باشد قاب آنها بايستي حداقل از ميلهگرد اينچ يا از نبشي 3*25*25 ميليمتر يا از نيمرخهاي ديگري كه داراي مقاومتي نظير آنها باشند ساخته شود. ج - حفاظ‌هاي بدون قيد ماده 8: در موقعي كه حفاظ بدون قيد روي زمين يا سكوي كار نصب شده قاب حفاظ را ممكن است از نبشي 4 يا لوله اينچ يا نيمرخهاي ديگري كه مقاومتي نظير آنها دارند تهيه نمود. ماده 9: حفاظ‌هاي مكعبي شكل بايستي لااقل چهارگوشه آن داراي پايه‌هاي قوي‌تري باشند كه بتوان به آساني آنها را به زمين محكم كرد. ماده 10: حفاظ‌هاي استوانه شكل بايد حداقل به‌وسيله 3 پايه به زمين متصل شوند. د - اتصالات ماده 11: تمام قطعات حفاظ‌ها را بايد با وسائلي بهم متصل كرد كه مقاومت آنها كافي و مناسب با ابعاد اجزاء حفاظ باشد. فصل پنجم - حفاظ تسمه‌هاي افقي سقفي ماده 12:قاب حفاظ تسمه يا زنجير كابل افقي كه در ارتفاع بيش از 6/2 متر از كف كارگاه يا سكوي محل كار قرار گرفته بايد از نبشي‌هايي با حداقل ابعاد زير ساخته شده باشد. الف - نبشي 5*25*25 ميليمتر براي كابل‌ها زنجير و يا تسمه‌هايي كه عرض آنها كمتر از 25 سانتيمتر باشد. ب - نبشي 6*40*40 ميليمتر براي تسمه‌هايي كه عرض آنها بين 25 تا 35 سانتيمتر باشد. ج - نبشي 6*50*50 ميليمتر براي تسمه‌هايي كه عرض آنها بين 35 تا 60 سانتيمتر باشد. د - نبشي 10*80*80 ميليمتر براي تسمه‌هايي كه عرض آن بيش از 60 سانتيمتر باشد. ماده 13: قاب حفاظ‌هايي كه از تسمه‌هاي آهني درست شده باشد بايد حداقل داراي ابعاد زير باشد. الف - 6*38 ميليمتر براي كابل و زنجير و همچنين تسمه‌هايي كه عرض آن تا 25 سانتيمتر باشد. ب - 8*50 ميليمتر براي تسمه‌هايي كه عرض آنها از 25 تا 35 سانتيمتر باشد. ج - 10*50 ميليمتر براي تسمه‌هايي كه عرض آنها از 35 تا 60 سانتيمتر باشد. د - 10*65 ميليمتر براي تسمه‌هايي كه عرض آنها بيش از 60 سانتيمتر باشد. ماده 14:كليه حفاظ‌ها بايد مجهيز به تعداد كافي قيد و اتصال لازم براي تامين استحكام و مقاومت باشد. فصل ششم - پوشش قابها ماده 15:اگر پوشش حفاظ‌ها از ورق آهن ساخته شود بايد حداقل داراي 8/0 ميليمتر ضخامت باشد براي ورق‌هاي مشبك حداقل يك ميليمتر و براي ورق‌هاي رخ داده شده حداقل 25/1 ميليمتر ضخامت در نظر گرفته شود و اگر از توري‌هاي فلزي ساخته شده باشد قطر مفتول‌هاي آن حداقل 5/1 ميليمتر باشد. ماده 16:بجاي پوشش‌هاي ذكر شده در ماده 15 مي‌توان پوشش‌هايي از نوع و جنس ديگر و با مقاومتي معادل مقاومت پوشش‌هاي مذكور براي همان مقدار سطح حفاظ بكار برد. فصل هفتم - توري‌هاي فلزي ماده 17: توري‌هاي فلزي بايد طوري ساخته شده باشند كه مفتول‌هاي آن در نقاط تقاطع به‌وسيله جوش دادن يا لحيم كردن يا گالوانيزه كردن بطور محكم بهم متصل شده باشند مگر آنكه داراي چشمه‌هاي لوزي يا چهارگوش به ابعاد كمتر از 20 ميليمتر بوده و قطر مفتول آن 2 ميليمتر باشد. فصل هشتم - نصب ماده 18: شبكه‌هاي فلزي بايد به‌وسيله پرچ پيچ و مهره- جوش يا جوش نقطه به آهن نبشي قاب حفاظ بطور محكم نصب شده باشند. ماده 19: براي توري‌هايي كه از مفتول 2 ميليمتر درست شده و چشمه‌هاي آن بيشتر از 20 ميليمتر نمي‌باشد و همچنين براي توري‌هاي ضخيم‌تر مي‌توان از قاب‌هاي مفتولي يا لوله‌اي استفاده كرده و توري را دور آن بگردانند مي‌توان روي قسمت پيچيده شده را از ورق خم كرده پوشانيده و يا به‌وسيله بست توري را به قاب محكم نمود. فصل نهم- چشمه‌هاي توري فلزي ماده 20: در موقعي كه حفاظ‌ها يا حصارها با قسمت متحرك ماشين بيش از 10 سانتيمتر فاصله ندارد ابعاد چشمه توري‌ها نبايد بيش از 6 ميليمتر باشد. ماده 21: در صورتي كه فاصله بين حفاظ و قسمت متحرك ماشين بيش از 10 سانتيمتر باشد سطح چشمهها يا سوراخها نبايد از 13 سانتيمتر مربع تجاوز كند. فصل دهم - ارتفاع حفاظ‌ها ماده 22: ارتفاع حفاظ‌هاي نرده‌اي از كف كارگاه (غير از موارد استثنايي و شرائط خاص) نبايستي كمتر از 80/1 متر باشد. فصل يازدهم - فاصله بين حفاظ‌ها از كف كارگاه ماده 23: در صورتي كه خطر تماس و برخورد با قسمت‌هاي متحرك ماشين در پيش نباشد بهتر است براي تامين نظافت محوطه كارگاه فاصله‌اي به ارتفاع تقريبي 15 سانتيمتر بين قسمت تحتاني حفاظ و كف كارگاه پيش‌بيني شود. فصل دوازدهم - حفاظ خودكار ماده 24: در ماشين‌هاي خودكار چنانچه مقدور باشد بهتر است ضامن‌هايي تعبيه شود تا موقعي كه درب حفاظ باز است راه انداختن ماشين غير ممكن باشد. فصل سيزدهم - حفاظ‌هاي ناوداني شكل (سپري) ماده 25: حفاظ‌هاي ناوداني شكل بايد با همان مصالحي كه در مورد توري‌هاي مذكور در فصل ششم قسمت اول مشخص شده ساخته شوند. ماده26:لبه حفاظ‌ها بايد صافبوده و درصورتي كه ابعاد حفاظ مقتضيباشد اين لبه‌ها را روي خودش خم‌كرده يا لبه‌آنرا روي‌مفتول آهن‌يا‌آهن تسمه‌يا‌آهن نبشي برگردانده و محكم‌كنند. فصل چهاردهم - حفاظ‌هاي چوبي (مصالح) ماده 27: چوبي كه براي ساخت حفاظ‌ها بكار مي‌رود بايد سالم و محكم باشد. ماده 28: حفاظ‌هاي چوبي بايد به‌وسيله (پيچ گوشتي - ميخ چوبي - ميخ آهني - پيچ و مهره) بهم متصل گردد - سختي و استحكام آنها بايد بر مبناي حفاظ‌هاي فلزي و طبق دستور فصل اول تا نهم باشد. قسمت دوم - حفاظ براي وسايل ناقل نيرو (ترانسميسيون): فصل اول - تاسيسات انتقال حركت در محوطه بسته ماده 29: وقتي كه محورهاي انتقال - تسمه‌ها - فلكه‌ها در محوطه بسته مانند زير زمين كانال‌هاي روبسته يا اطاق‌هاي جداگانه قرار داشته باشند در صورتي كه واجد شرايط زير باشند احتياجي به حفاظ گذاري ندارند. الف - درب ورودي زيرزمين يا كانال‌ها قابل قفل شدن بوده تا بتوان از ورود اشخاص غير مجاز جلوگيري نمود. ب - ارتفاع آزاد راهرو از كف تا سقف يا قطعات متصل به سقف كمتر از 70/1 متر نباشد. ج - زير زمين داراي روشنايي كافي بوده و كف محل آن خشك و هموار باشد تا مزاحمتي براي عبور و مرور ايجاد ننمايد. د - محل عبور كارگران مامور روغن كاري طوري محافظت شده باشد كه از بروز هر نوع حادثه جلوگيري بعمل آيد. فصل دوم - محورهاي ناقل حركت (ترانسميسيون) حفاظ محورهاي ناقل افقي ماده30:تمام قسمت‌هاي لخت ميلهها و محورهاي ناقل كه در ارتفاعي كمتر از 60/2متر از كف كارگاه يا سكوي محلكار قراردارند (به استثناي محل‌هاي مخصوص گريسكاري يا محل تنظيم درموقع كار) بايد طبق قسمت اول اين آيين‌نامه با وسايل زير حفاظگذاري شود. الف - به وسيله پوششي كه محور ناقل را از هر طرف احاطه كرده باشد. ب - به وسيله پوشش‌هاي سپري شكل كه بالا و دو طرف يا زير و دو طرف محور ناقل را به تقتقيات محل نصب بپوشانند ابعاد محفظهها در مورد محورهاي ناقل سقفي بايد حداقل دو برابر قطر محور انتخاب شود و در محورهاي ناقل زميني ارتفاع زير محفظه تا كف كارگاه نبايد كمتر از 15 سانتيمتر باشد. ماده 31: حفاظ‌هاي محورهاي ناقل افقي هم بايد طبق مقررات فصل اول تا چهاردهم اين آيين‌نامه باشند. همچنين ممكن است براي اين كار نرده‌هايي كه 30 تا 50 سانتيمتر از اجزاء متحرك فاصله داشته باشند بكار برد. فصل سوم - محورهاي ناقل سقفي ماده 32: محورهاي ناقل كه در بالاي راهروها قرار گرفته‌اند اگر در ارتفاعي كمتر از 2 متر از حد مجاز ارتفاع بارگيري وسائط نقليه كه از زير آن عبور مي‌كنند قرار گرفته باشند بايد بطور مناسبي حفاظ گذاري شوند. فصل چهارم - كليه محورهاي ناقل كه زير ماشين قرار دارند ماده 33: كليه محورهاي ناقل كه در زير ماشين‌ها قرار گرفته‌اند بايد داراي روپوشي باشند كه كاملاً آنرا بپوشانند ممكن است از روپوشهاي سپري شكل نيز استفاده نمود. ماده 34: اگر محور ناقل نزديك كف كارگاه قرار گرفته باشد كناره حفاظ سپري شكل آن بايد تا فاصله 15 سانتيمتري كف كارگاه ادامه پيدا كند. ماده 35: كناره حفاظ سپري شكل بايد حداقل به اندازه قطر محور انتقالات پايين‌تر از زير محور بوده و در هر صورت اين اندازه نبايستي كمتر از پنج سانتيمتر باشد. ماده 36: حفاظ‌ها بايد طبق مقررات فصل اول تا چهارم اين آيين‌نامه تهيه شوند. (حفاظ محورهاي ناقل عمودي يا مورب) ماده 37: كليه محورهاي ناقل قائم يا مورب كه حداقل تا ارتفاع 6/2 متر از كف كارگاه يا سكوي كار قرار دارند بايستي طبق مقررات مواد 2 تا 8 حفاظ ثابت گذاشته شده يا محصور گردند (به جز محل‌هاي مخصوص سرويس محورها) فصل پنجم - حفاظت انتهاي محورها ماده 38: انتهاي برجسته محورهاي ناقل بايد به وسيله كلاهك‌هاي حفاظتي پوشانده شود. فصل ششم - پيوست‌ها (اتصالات محورها) ماده 39: پيوست‌هاي ساده بايد استوانه شكل و بدون هيچگونه زائده و برآمدگي باشند. ماده 40: پيوست‌هاي محورهاي ناقل كه تا ارتقاي 60/2 متر يا كمتر از كف كارگاه يا سكوي محل كار قرار گرفته‌اند بايد به طور مناسب حفاظ گذاري شوند. فصل هفتم - پيچ‌هاي اتصال - گاوه‌ها - خارها زوايد و شيارهاي جاي گاوه ماده 41: تمام پيچ‌هاي اتصال قطعات متحرك را نسبت به محل استعمالشان ممكنست از پيچ‌هاي خزينه‌اي انتخاب كرده و يا روي آن را حفاظ گذاري نمود. ماده 42: كليه پيچ‌ها - گاوه‌ها - روغندان‌ها و تمام زوايد قسمت‌هاي دوار بايد در خزينه يا فرورفتگي‌هاي قطعه دوار جاسازي شود بطريقي كه باعث بروز حادثه نگردد. ماده 43: دنباله شيارهاي گاوه بايد موقتاً پوشيده يا حفاظ گذاري شود. قسمت سوم - ناقل‌هاي اصطكاكي فصل اول: كلاچ ماده 44: كليه ناقل‌هاي اصطكاكي بايد محفوظ نگهداشته شوند - تمام ناقل‌هاي اصطكاكي بازويي - شعاعي يا صفحه‌اي بايستي به‌وسيله حفاظ‌هاي مخصوصي پوشيده شوند. ماده 45: كليه كلاچ‌ها و فلكه‌هاي آن كه داراي زوائدي بوده و تا ارتفاع 60/2 متر يا كمتر از كف كارگاه يا سكوي كار قرار گرفته‌اند و يا فاصله آنها تا ياتاقان‌هايي كه با دست روغنكاري مي‌شود كمتر از 90 سانتيمتر است بايستي طبق مقررات فصل اول تا چهاردهم قسمت اول اين آيين‌نامه حفاظگذاري شوند و حفاظسپريشكل در اين موردبكار بردهنشود. ماده 46: در كلاچ‌هاي ماهك دارپوش لغزنده بايستي روي محور گيرنده حركت نصب شود (يعني محوري كه پس از قطع كلاچ در حال سكون مي‌باشد). فصل دوم - چرخ دنده‌ها ماده 47: چرخ دنده‌هاي روباز ماشين‌ها بايد با يكي از وسايل زير حفاظ گذاري شوند. الف - به‌وسيله يك محفظه بسته. ب - اگر چرخ دنده‌ها پره‌اي نباشد ممكن است روي تمام دنده‌ها را فقط به وسيله نقاب لبهداري حفاظ گذاري كرد. چرخ دنده‌هايي كه با زنجير كار مي‌كنند ماده 48: چرخ دنده‌ها و زنجيرهاي موتورها بايد بطور كامل حفاظ گذاري و محصور شوند. قسمت چهارم - فلكه‌ها : الف - دستورات و مقررات مربوط به حفاظ ماده 49: اگر قسمتي از فلكه‌ها تا ارتفاع 6/2 متر يا كمتر از كف كارگاه يا سكوي كار قرار گرفته باشد كه تماس، آن ايجاد خطراتي نمايد و همچنين فلكه‌هاي حاصل تسمه يا كابل‌هاي عمودي يا مورب بايد در محفظه قفسي شكل به طرزي قرار داده شوند كه تسمه يا كابل مربوطه را كاملاً در بر گيرند در غير اين صورت فلكه بايد داراي حفاظي باشد كه تمام قسمت باز زير آنرا تا بالاي فلكه بپوشاند. ماده 50: حفاظ‌ها بايد طبق مقررات فصل اول تا چهاردهم ساخته شوند. ماده 51: چرخ لنگرهاي كه به عنوان فلكه نيز از آنها استفاده مي‌شود و در ارتفاع 6/2 متر يا كمتر از كف كارگاه قرار گرفته‌اند بايد به ترتيبي حفاظ گذاري شوند كه دسترسي به پره‌هاي آن ممكن نباشد. ماده 52: فلكه‌هايي كه بيش از 15 سانتيمتر قطر داشته و روي محور ناقل اصلي يا محور گيرنده حركت قرار گرفته و فاصله آنها تا ياتاقاني كه با دست روغنكاري مي‌شود كمتر از 90 سانتيمتر باشد بايستي از سمت ياتاقان كاملاً حفاظ گذاري شوند. ب - فلكه‌هاي خراب يا بدون استفاده ماده53: فلكه تركخورده يا فلكهاي كه طوقه آن شكستهباشد نبايد مورداستفاده قرارگيرد. ماده 54: فلكه‌هايي كه مورد مصرف نيستند بايد از روي محور ناقل برداشته شوند. ج - اثر رطوبت در روي فلكه‌ها ماده55: نصب فلكه‌هاي چوبي درمحل‌هايي كه در معرض رطوبت قرار دارند ممنوع‌است. د - اثر خوردگي در مقابل مواد شيميايي ماده 56: در محل‌هايي كه فلكه‌ها در معرض خوردگي شديد قرار مي‌گيرند بايد از موادي ساخته شوند كه در مقابل خوردگي مقاوم باشند. هـ- طوقه‌هاي گرده ماهي (محدب) ماده 57: فلكه‌هاي محرك و فلكه‌هاي گيرنده حركت كه تسمه روي آنها ثابت مي‌باشد بايد داراي طوقه‌هاي محدب باشد. و - ميزان كردن فلكه‌ها ماده 58: براي جلوگيري از سر خوردن و افتادن تسمه‌ها بايد فلكه‌ها به دقت با هم ميزان شده و محورشان موازي باشد. ر - دستگاه ضامن تسمه ماده 59: در صورتي كه فاصله يك فلكه از فلكه ثابت يا كلاج يا ياتاقان سقفي مجاور از پهناي تسمه مربوطه تجاوز نكند براي جلوگيري از افتادن تسمه از روي فلكه به طرفي كه اين فاصله كافي نيست بايد يك ضامن نصب شود. ماده 60: در موقعي كه محورهاي محرك يا محورهاي گيرنده حركت مجهز به فلكه‌هايي باشند كه در سر آزاد محور قرارگرفته باشند بايد يك ضامن تسمه يا چنگك سقفي بكاربرد. قسمت پنجم - انتقال حركت به‌وسيله تسمه : فصل اول - مقررات مربوط به حفاظت ماده 61: وسايل انتقال حركت از قبيل تسمه - كابل يا زنجير كه تا ارتفاع 6/2 متر يا كمتر از كف كارگاه قرار دارند بايد حفاظ گذاري شده باشند مگر در مورد تسمه‌هاي تخت كه پهناي آنها 25 ميليمتر يا كمتر باشند و تسمه‌هاي گرد با قطر 10 ميليمتر يا كمتر. ماده 62:حفاظ‌ها بايد مطابق با مقررات فصول چهارم تا چهاردهم از قسمت اول اين آيين‌نامه ساخته شده باشند. فصل دوم - تسمه‌هاي افقي ماده 63:در موقعي كه شاخه زيري يك تسمه افقي در ارتفاع 6/2 متر يا كمتر از كف كارگاه يا سكوي محل كار قرار گرفته باشد حفاظ بايد حداقل 38 سانتيمتر بالاي شاخه رويي يا تا ارتفاع 6/2 متر (هر كدام كوچك‌تر باشد) قرار گيرد در هر حال ارتفاع قسمت فوقاني حفاظ از كفكارگاه غير از حالتي كهتسمه درحفاظي پوشيده شدهنبايد از6/10متركمتر باشد. ماده 64: تسمه‌هاي افقي كه در ارتفاع بيش از 6/2 متر قرار گرفته و داراي شرايط زير مي‌باشند بايد در تمام طول كاملاً حفاظ گذاري شده و حفاظ تا سقف يا نزديك‌ترين ديوار مجاور ادامه پيدا كند. الف - تسمه‌هاي با عرض بيش از 13 سانتيمتر. ب - تسمه‌هايي‌كه از روي راهروها يا محل كار عبور مي‌كنند. د - در صورتي كه فاصله محور محرك و محور گيرنده حركت بيش از 3 متر باشد. ماده 65: اگر محل تسمه اجازه ادامه حفاظ را تا سقف يا تا ديوار ندهد حفاظ بايد شاخه‌هاي رويي و زيري تسمه و همچنين طوقه فلكه‌ها را بطور كامل بپوشاند. ماده 66: پهناي حفاظ تسمه‌هايي كه در ارتفاع زياد قرار گرفته‌اند بايد حداقل تا يك چهارم از عرض تسمه‌ها بيشتر باشد و اين اضافه پهنا ممكن است تا 15 سانتيمتر از هر طرف ادامه يابد حفاظ‌ها بايد به قدر كافي محكم باشند تا در موقع پاره شدن تسمه صدمه نبينند. ماده 67: در موقعي كه شاخه‌هاي بالايي و پاييني تسمه‌هاي افقي طوري قرار گرفته باشند كه عبور و مرور از وسط آنها ميسر باشد سقف معبر يا قسمت زير شاخه رويي تسمه و همچنين ديوارهاي جانبي معبر ممكن است به‌وسيله حفاظ قفسي يا نرده‌اي محفوظ گردد ليكن محلعبور يا رويشاخهزيرينتسمهحتماً بايد با حفاظ غيرمشبك و محكم پوشيده شود. قسمت ششم - انتقال نيرو به‌وسيله كابل - زنجير يا تسمه لقمه‌اي: ماده 68: در صورتي كه انتقال نيرو به‌وسيله كابل زنجير يا تسمه لقمه‌اي كه پهنا يا قطر آنها از پنج سانتيمتر متجاوز باشد انجام گيرد اين وسايل بايد بهمان طريقي كه در مورد تسمه‌هاي مذكور كه در ارتفاع قرار دارند گفته شد حفاظ گذاري شود. عرض حفاظ بايد از هر طرف اقلاً 15 سانتيمتر بيشتر از عرض وسايل انتقال نيرو باشد. ماده 69:در صورتي كه انتقال حركت به‌وسيله كابل انجام گيرد و محل نصب طوري باشد كه كنترل آن به سهولت مقدور نباشد بايد: الف - مجهز به وسايل خبري باشد (زنگ - چراغ و غيره) تا در صورت پاره شدن بعضي از الياف كابل دستگاه خبر بكار افتد. ب - كار وسايل خبر و تامينيه مزبور بايد بطريقي باشد كه در صورت غيبت ممتد متصدي مربوطه نيزاعلام خطر را ادامهداده و درصوت لزوم از ادامه كار دستگاه نيز جلوگيري‌نمايد. قسمت هفتم - انتقال حركت قائم يا مورب: ماده 70: وسايل ناقل حركت قائم يا مورب كه با كابل - زنجير يا تسمه لقمه‌اي كار مي‌كند بايد به‌وسيله يك حفاظ قفسي شكل كه فلكه‌ها يا چرخ دنده‌هاي مربوطه را نيز در بر گيرد حفاظت شود و در مورد وسايل ناقلي كه ارتفاع آنها 6/2 متر يا كمتر از كف كارگاه مي‌باشد حتماً بايد حفاظ محكم‌تري در نظر گرفته شود. ماده 71: تسمه‌ها - زنجيرها - تسمه‌هاي لقمه‌اي يا كابل‌هاي قائم يا موربي كه روي فلكه ساده يا فلكه شياردار و در ارتفاع بيش از 6/2 متر از كف كارگاه قرار گرفته‌اند و روي محل عبور يا محل كار واقع شده و سرعتشان 9 متر در ثانيه يا بيشتر است بايد همانطوري كه در تسمه‌هاي افقي و سقفي ذكر شده از زير حفاظ گذاري شوند. قسمت هشتم - تسمه‌هاي واقعي در روي فلكه‌هاي پله‌اي: ماده 72: تسمه‌ها و فلكه‌هاي پله‌اي كه در ارتفاعي بيش از يك متر از كف كارگاه قرار دارند بايد به‌وسيله صفحه فلزي قائمي در قسمت پيشاني فلكه‌ها محفوظ شوند اين صفحه بايد تا بالاي بزرگ‌ترين پله فلكه ادامه داشته باشند. در صورتي كه فلكه‌هاي مذكور در ارتفاع كمتر از يك متر قرار گرفته باشند بايد در حفاظ قفسي شكل به قسمي محفوظ گردند كه جابجا كردن تسمه عملي باشد. قسمت نهم - فلكه هرزگرد تسمه كش: ماده 73: فلكه هرزگرد تسمه كشي كه كشش تسمه را به‌وسيله اهرم و وزنه تامين مي‌نمايد بايد با استحكام كافي ساخته و سوار شده باشد. ماده 74: كلاهك ياتاقان اين نوع تسمه كشها بايد داراي استحكام كافي باشد. ماده75: آويز اين نوع فلكه‌ها بايدطوري محكم شده‌باشد كه با پارهشدن تسمه سقوط نكند. ماده 76: وزنه‌هاي معلق براي تامين كشش كه امكان بروز خطر دارد بايد به‌وسيله حفاظ قفسي شكل محفوظ گردد. ماده 77: در مواردي كه جابجا كردن تسمه با دست انجام مي‌گيرد بايد سعي كرد كه از تسمه‌هاي بي انتها (تسمه‌هايي كه يك پارچه ساخته شده‌اند) استفاده شود و در مواردي كه استعمال اين نوع تسمه‌ها مقدور نباشد بايد دو سر تسمه را به‌وسيله نخ چرمي يا روده يا ساير اتصالات غير فلزي به يكديگر دوخته يا وصل نمود. ماده 78: هيچ نوع سيم - قلاب يا پرچ و بست فلزي براي اتصال تسمه‌هايي كه با دست جابجا مي‌شود نبايد بكار برد و حتي بهتر است در تسمه‌هايي كه با دست جابجا نمي‌شوند نيز از استعمال اين نوع بست‌ها مگر در موارد ضروري خودداري شود. ماده 79: جابجا كردن يا انداختن تسمه يا كابل با دست در موقع گردش فلكه ممنوع است. ماده 80: تسمه‌ها يا كابل‌ها بايد به قسمي انتخاب يا نصب و نگهداري شوند كه تا حد ممكن دسترسي به آنها غير مقدور باشد در مواردي كه تماس با تسمه يا كابل ضروري است بايستي از روي فلكه افتاده و دسترسي به‌آن آسان باشد. قسمت دهم - ياتاقان‌ها و وسايل روغنكاري: الف - ياتاقان‌ها ماده 81: ياتاقان‌ها بايد در يك امتداد قرار گرفته و ميزان شده باشند. ب - وسايل روغنكاري ماده 82: روغنكاري با دست در موقع كار ماشين‌ها ممنوع است مگر در محل روغنكاري احتمال بروز حادثه براي كارگر نباشد. ماده 83: روغندان ياتاقان‌هايي كه روغنكاري و دست زدن مستقيم به‌آنها خطرناك است بايد مجهز به لوله‌هايي باشد كه به محل خطر هدايت شده و از آنجا عمل روغنكاري انجام شود (به استثناي ياتاقان‌هاي بلبرينگي رولبرينگي) كه روغنكاري آن خودكار بوده و همچنين ياتاقان‌هايي كه از سيستم روغنكاري مركزي استفاده مي‌كنند. ماده 84: ياتاقان‌هاي وسايل انتقال كه در ارتفاع زيادي قرار دارند نبايد در موقع حركت با دست روغنكاري شوند مگر در مواقعي كه از روي سكوي كار با روغندان‌هاي فشاري نوك‌دار طويل عمل روغنكاري انجام شود. ماده 85: فلكه هرز در صورتي كه بطور خودكار روغنكاري نشود بايد مجهز به وسائلي باشد كه در موقع ايستادن فلكه بهر وضع دلخواهي گريسكاري يا روغنكاري آن عملي شود. ماده 86: اگر ياتاقان‌ها در حين كار يا موقع روغنكاري سرريز نمايند بايستي طشتكي زير آنها بطور ثابت نصب نمود كه روغنهاي اضافي در آن جمع شود. قسمت يازدهم: فصل اول - وسايل كلي ماده 87: تمام ماشين‌هايي كه بطور مكانيكي كار مي‌كنند و داراي موتور محرك سرخود نيستند بايستي داراي يك كلاج باشند كه در دسترس كارگر مربوطه باشد تا بتوان به سرعت و به سهولت ماشين را متوقف نموده يا بكار انداخت. فصل دوم - كليدهاي قطع و وصل كننده ماده 88: كليدهاي فرمان الكتريكي ماشين‌ها و تاسيسات مختلف بايد طوري ساخته و نصب شده باشند كه بكار افتادن تصادفي آنها در نتيجه برخورد اشخاص و اشياء غير ممكن باشد. ماده89: كليدهايي كه اهرم قطعو وصلكننده آنها درجهت افقي حركت مي‌كند حتي‌المقدور نبايستي بكار برده شود و در صورتي كه قرار شود از چنين كليدهايي استفاده بعملآيد بايد اهرم آن حفاظگذاري شود كه با برخورد اشخاص و اشياء ايجادخطري ننمايد. فصل سوم - شستي كليدها ماده 90: شستي‌هاي راه انداز ماشين‌ها بايد واجد شرايط زير باشند. الف - شستي‌هاي راه انداز ماشين‌ها بايد در قاب كليد طوري جاسازي شده باشد كه از بدنه كليدپايين‌تر قرارگرفته يا داراي حفاظيباشد كه از راهافتادن تصادفيآنجلوگيري بعملآورد. ب - كليد نبايد طوري نصب گرد كه شستي آن عمودي و رو به بالا قرار گيرد مگر اينكه سطح آن‌طوري پوشيده شده‌باشد كه به‌راه افتادن غير ارادي آن ممكن نباشد. ماده 91: ماشين‌هايي كه از نظر كارگر خطرناك است بايد داراي چندين شستي توقف يا قطع حركت باشد كه در نقاط مختلف ماشين در دسترس متصدي مربوطه قرار گيرد. ماده 92: شستي‌هاي راه انداز بايد سبز رنگ و شستي‌هاي توقف بايد قرمز رنگ باشند مگر در مورد ماده 95 همين قسمت. ماده 93:الف - اگر براي يك ماشين بيش از يك متصدي وجود داشته باشد هر يك از متصديان بايستي فرمان دگمه‌داري براي به راه انداختن و توقف دستگاه در اختيار داشته باشند و دستگاه نبايد شروع بكار كند مگر در موقعي كه شستي‌ها در آن واحد با هم عمل نمايند مانند پرس‌هاي مكانيكي و ماشين‌هاي خم كن. ب- بايدتدابير موثري اتخاذشود كه اشخاص خارجي در منطقه خطرناك ماشين واردنشوند. ماده 94: ماشين‌هايي كه با دو يا چند موتور عمل مي‌كنند و داراي شستي‌هاي راه انداز مجزا هستند بايد داراي يك يا چند شستي اصلي جهت توقف دستگاه باشند كه به آساني بتوان دستگاه را از كار بازداشت. ماده 95: در مورد ماده 94 همين قسمت شستي‌هاي اختصاصي موتورهاي جداگانه نبايد به رنگ قرمز باشد. قسمت دوازدهم - ترمزها: ماده 96: ماشين‌هاي سنگيني كه در موقع قطع قوه محركه تا مدتي به حركت خود ادامه مي‌دهند بايد داراي ترمزهاي موثر و مطمئني باشند و در موقع پيش آمد خطر اين ترمزها بايستي بطور خودكار عمل كنند. قسمت سيزدهم - دوشاخه: ماده 97: فلكه هرز و فلكه ثابت مربوط به آن بايد داراي يك دو شاخه دائمي بوده و طرز ساختمان آن طوري باشد كه‌مانع از لغزش تسمه از روي فلكه هرز بروي فلكه ثابت شود. ماده 98: دو شاخه‌هاي مكانيكي بايد مجهز به‌وسيله‌اي باشند كه در حال عادي در وضعيت خلاص باقي بمانند. قسمت چهاردهم - اهرم كلاچ‌ها و دو شاخه تسمه‌ها: ماده 99: دستگيره‌ها يا اهرم‌هاي فرمان كلاچ‌ها يا وسايل راه اندازي ماشين‌ها بايد داراي دسته در خارج از حفاظ باشند. ماده 100: سردسته دو شاخه تسمه يا كلاچ بايد كروي شكل باشد و تا حد امكان از منطقه خطر ماشين دور بوده و در دسترس فوري متصدي باشد. ماده 101: سردسته دو شاخه تسمه نبايد مستقيماً بالاي محل كار يا محل عبور واقع باشد. ماده 102: دستگيره كليه كلاچ‌ها و دو شاخه‌هاي تسمه كه از يك تيپ مي‌باشند و در يك كارگاه نصب شده‌اند (به استثناء دستگيره‌هايي‌كه در3 وضع عمل مي‌كنند) بايد تمام در يك جهتكاركنند يعني‌بطور مثال براي از كار انداختن ماشين تمام به‌يك سمت حركت نمايد. قسمت پانزدهم - پدالها: ماده 103: پدالهاي نصب شده براي راه اندازي كلاچ يا دوشاخه تسمه بايد در مقابل برخوردهاي خطرناك اشياء كه ممكن است ماشين‌ها را به راه اندازد حفاظ گذاري شود. قسمت شانزدهم - چنگك تسمه: ماده 104: استعمال چنگك بجاي دو شاخه تسمه مكانيكي ممنوع است. ماده 105: در موردي كه استعمال چنگك براي جا انداختن تسمه‌هاي واقع در ارتفاع زياد ضروري و لازم باشد بايد داراي قطري معادل با 40 الي 50 ميليمتر باشد تا در دست گرفتن آن به آساني مقدور شود. ماده 106: طول چنگك بايد از فاصله شصت سانتيمتري كف كارگاه تا بالاي فلكه باشد. ماده 107: پايين انداختن تسمه بايد از روي فلكه محرك شروع شود. قسمت هفدهم - تكيه گاه تسمه: ماده 108: در مواقعي كه استعمال فلكه هرز عملي نباشد تكيه گاه‌هايي براي تسمه نصب مي‌كنند كه مجهز به غلطك‌ها يا وسايل ديگريست و از افتادن تسمه روي محور و چرخش آن جلوگيري مي‌كند. ماده 109: تكيه گاه‌هاي تسمه بايد محكم و با دوام ساخته شده و طوري عمل كند كه حركت تسمه از هر طرف بي خطر باشد. ماده 110: علاوه بر نصب وسايل قطع كننده هر ماشين بايد در هر سالن يا قسمتي از آن كليدها يا دستگاه‌هاي قطع كننده امدادي نصب گردد، به‌طوري‌كه كاملاً مشخص و در دسترس بوده و به‌وسيله آن بتوان يك قسمت كامل يا يك قسمت مجزاي محور انتقالات را از كار باز داشت. قسمت هيجدهم - علايم خبري: ماده 111: در موردي كه تمام ماشين‌ها از محل پست فرمان كاملاً مرئي نباشد بايد دستگاه‌هايي براي خبر قبل از به راه انداختن به ماشين‌ها تعبيه نمود. ماده 112: اين آيين‌نامه كه مشتمل بر 112 ماده مي‌باشد به استناد ماده 47 قانون كار تدوين و در سي‌امين جلسه شورايعالي حفاظت فني مورخ 21/4/1340 به تصويب نهايي رسيده و قابل اجرا است. منبع : http://alborzohu.blogfa.com/post-52.aspx
|
پيامک موسسه: 02188975952