•  » آيين نامه هاي ايمني و حفاظت فني
  • آيين‌نامه ايمني در صنايع شيشه

    هدف
    هدف از تدوين اين آيين‌نامه پيشگيري از حوادث منجر به صدمات و خسارات جاني و مالي در فرآيند توليد شيشه و محصولات و حفاظت نيروي انساني شاغل در صنايع شيشه، شيشه‌گري و شيشه‌بري بوده و رعايت آن در کليه کارگاه‌هاي موضوع ماده 85 قانون کار الزامي است.
    فصل اول :تعاريف
    صنايع شيشه: شامل کليه فعاليت‌هايي است که در زمينه توليد محصولات شيشه‌اي اعم از شيشه‌هاي جام، بسته‌بندي، مظروف و نظاير آن صورت مي‌گيرد.
    شيشه‌گري: منظور از شيشه‌گري، فرآيند ذوب مواد اوليه، فرم‌دهي مذاب، تراش، ساب‌زني و صيقل شيشه و بلور، طراحي و نقاشي بر روي محصولات شيشه‌اي به ويژه بلور و جام مي‌باشد.
    شيشه‌بري: شامل کليه فعاليت‌هايي است که در زمينه برش شيشه صورت مي‌پذيرد.
     
    فصل دوم: مقررات عمومي
    الف ـ ساختمان کارگاه‌ها
    ماده1ـ کف کارگاه و ساير محل‌هاي انجام کار بايد همواره نظافت شده و عاري از خرده شيشه باشد.
    ماده2ـ از ريزش و جمع‌شدن روغن و موادلغزنده در اطراف دستگاه‌ها بالاخص دستگاه فرمينگ و کف کارگاه جلوگيري گردد.
    ماده3ـ بـراي کـارگراني که در مـحل کار، با اسيد يا مواد شيـميايي سر و کـار دارند بايد دوش و چشم‌شوي اضطراري، متناسب با تعداد کارگران و در مکان‌ مناسب در نظرگرفته شود.
    ماده4ـ کوره‌هاي ذوب شيشه بايد مجهز به دودکش‌هاي مؤثر جهت خروج گازها و بخارات مضر به بيرون کارگاه باشند.
    ماده5 ـ در کارگاههاي ذوب شيشه، تجهيزات خنک‌کننده و جابجاکننده هوا براي جلوگيري از افزايش بيش از حد دما در محيط کار ضروري است.
    ماده 6 ـ کارگاههاي توليد محصولات شيشه‌اي بايد مجهز به تهويه مناسب و مؤثر براي خروج دود، بخارات مضر و گرد و غبار باشد.
    ماده7ـ کليه دستگاه‌ها و محل انجام فرآيندهايي که در حين کار ايجاد گرد و غبار، دود و بخارات مضر مي‌نمايند بايستي مجهز به تهويه موضعي مناسب و مؤثر باشند.
    ماده8 ـ عمـليات سـندبلاست بايـد در فضاهاي محصور و مجهـز به تهـويه موضـعي و سيکـلوني صـورت پذيرد، تا امکان نـفوذ گرد و غـبار به محوطـه کارگاه وجود نداشته باشد.
    ماده9ـ عمليات بسته‌بندي و وکيوم (پوشش) جعبه‌ها و پالت‌هاي محتوي بطري و بلور با استفاده از شعله مستقيم مجاز نمي‌باشد.
    ماده10ـ به منظور جلوگيري از انتشار و انتقال گرد و غبار مضر به ساير بخش‌ها لازم است انبار مواد اوليه، واحد اندازه‌گيري و آماده‌سازي مخلوط از ساير بخش‌هاي عملياتي کارگاه جداسازي شود.
    ماده11ـ مسير جابجايي شيشه بايد هموار و عاري از هرگونه مانع جهت حمل آسان و ايمن شيشه باشد.
     
    ب ـ وسايل و تجهيزات
    ماده12ـ صندلي و ميز کار مورد استفاده کارگران در کليه بخش‌ها ازجمله واحدهاي تراش، نقاشي و طراحي بر روي شيشه بايستي مطابق با اصول ارگونومي باشد.
    ماده13ـ کنترل کيفي محصولات شيشه‌اي توليدي پس از خروج از دستگاه‌هاي فرمينگ بايد با استفاده از تجهيزات مناسب و ايمن صورت پذيرد.
    ماده14ـ استفاده از وسايل حفاظت فردي متناسب با نوع کار و محيط کار براي کليه کارگران شاغل در کارگاههاي مرتبط با صنايع شيشه الزامي است.
    ماده15ـ کارگران واحدهاي ذوب و قالب‌گيري و ساير کارگراني که به نحوي با مواد مذاب سر و کار دارند بايد مجهز به عينک‌هايي با فيلتر محافظ چشم در برابر تابش اشعه مادون قرمز و همچنين لباس کار، کفش، پيش‌بند و دستکش نسوز باشند.
    ماده16ـ کليه کارگراني که در جابجايي، حمل و نقل، کنترل کيفيت، چيدمان شيشه و بسته‌بندي و انبار مشغول به کار هستند، مي‌بايست به دستکش و ساعدبند حفاظتي مقاوم در برابر بريدگي و خطرات ناشي از برخورد لبه‌هاي تيز شيشه و همچنين کلاه و کفش ايمني مناسب تجهيز گردند.
    ماده17ـ کارگران شاغل در واحدهاي تراش، ساب‌زني و صيقل شيشه بايد مجهز به چکمه، پيش‌بند بلند، دستکش و عينک مناسب گردند.
    ماده18ـ در کارگاه‌هاي سنتي جهت برداشتن محصولات شيشه‌اي داغ بايد از وسايل مناسب استفاده گردد.
    ماده19ـ انتقال مواد اوليه به داخل کوره بايد با روش‌هاي مکانيکي صورت پذيرد به نحويکه نيازي به حضور کارگر در محل خطر نباشد.
    ماده20ـ شيـلنگ‌هاي انتقال هواي فشرده بايد از کوتاهترين مسير ايمن که در معرض صدمات فيزيکي و شيميايي نباشند عبور نمايد و به صورت دوره‌اي مورد بررسي قرار گيرد.
    ماده21ـ قسمت جلوي قالب دستگاه‌هاي فرمينگ بايد جهت جلوگيري از پرتاب يا پاشش مذاب شيشه مجهز به حفاظ مناسب باشد.
    ماده22ـ براي تميز نمودن دستگاه‌هاي پرس و فرمينگ شيشه بايد از جاروب‌هاي اتوماتيک استفاده شود.
    ماده23ـ استفاده از دستگاهها و ابزارآلات متناسب با نوع کار و محيط کارگاه الزامي است.
    ماده24ـ بازديدهاي دوره‌اي کارگاه، دستگاهها و کليه ابزار و لوازم موجود و در صورت نياز تعمير و رفع نقص آنها الزامي است.
    ماده25ـ پاشش مايعات قابل اشتعال قبل از انجام عمليات پرس در درون قالب‌هاي داغ دستگاه‌هاي فرمينگ به صورت دستي به منظور ايجاد دوده در اطراف قالب به ويژه قالب‌هاي چندتکه‌اي ممنوع است.
    ماده26ـ براي حمل و نقل جام‌ها و متعلقات شيشه بايد از دستگيره‌هاي مکنده استفاده نمود.
    ماده27ـ قفسه‌ها، پالت‌ها، فريم‌ها و ساير وسايل مورد استفاده به منظور انبارکردن شيشه‌ها همواره بايد با ابعاد آنها متناسب بوده و تحمل وزن آنها را داشته باشد.
    ماده28ـ براي جابجايي جعبه‌هاي بزرگ و سنگين شيشه بايد از وسايل مکانيکي مناسب استفاده شود.
    ماده29ـ حمل و جابجايي جام‌هاي شيشه بر روي گاري و خرک بايد به نحوي صورت پذيرد که احتمال شکستن و واژگوني آنها از بين برود.
    ماده30ـ قيدهاي بلندکننده شيشه‌ها و ملحقات آن و همچنين تجهيزات جابجاکننده و اجزاي نگهدارنده بايد با اندازه، وزن، نوع پرداخت سطح و ساير مشخصات خاص شيشه مطابقت داشته باشد.
    ماده31ـ به منظور عمل برش شيشه مسطح، بايد ميزي با ارتفاع و ابعاد متناسب با شيشه در نظر گرفته شده و روي ميز با لايه مناسب نرم پوشانيده شود.
    ماده32ـ در صورت عدم امکان توقف ماشين به لحاظ فني در هنگام روغن کاري، تعمير و نظافت قسمت‌هاي خطرناک لازم است از ابزار و روش‌هاي مناسب به گونه‌اي استفاده شود که کارگر از منطقه خطر دور نگهداشته شود.
     
    فصل سوم: ساير مقررات
    ماده33ـ انداختن مذاب شيشه در داخل ظروف محتوي شيشه‌هاي سرد و خردشده، ممنوع است.
    ماده34ـ خرده شيشه‌ها بايد توسط ظروف فلزي مخصوص حمل و جابجا گردند.
    ماده35ـ زمان مواجهه کارگران در مجاورت کوره‌هاي ذوب و ساير محيط‌هاي با دماي بالاتر از حد مجاز، بايد با جابجايي و کار چرخشي يا کم کردن ساعات شيفت کاري برابر با توصيه‌هاي حدود تماس شغلي کشور باشد.
    ماده36ـ بازديد جام‌هاي شيشه قبل از جابجائي آنها به لحاظ عدم وجود ترک و نقص الزامي است.
    ماده37ـ جابجائي، انبارکردن و چيدمان محصولات شيشه‌ بايد به گونه‌اي باشد که احتمال ريزش آنها وجود نداشته باشد.
    ماده38ـ در کارگاه‌هاي سنتي توليد بلور و ظروف شيشه‌اي که به وسيله دميدن در مذاب اقدام به ايجاد فرم مي‌نمايند استفاده از « سرلوله دم» مشترک ممنوع است.
    ماده39ـ برگه‌هاي شناسايي مواد شيميايي (MSDS) و طريقه مناسب حمل و تخليه آنها بايد در محل نگهداري اين مواد نصب گردد.
    ماده40ـ براي جلوگيري از لرزش و تکان‌هاي ناگهاني اتاق‌هاي کاميون‌هاي حمل شيشه هنگام بارگيري، سکوي بارگيري بايد به گونه‌اي باشد که اختلاف سطحي بين کف اتاقک کاميون سطح سکوي بارگيري وجود نداشته باشد و فاصله لازم بين کاميون و لبه سکو به حداقل برسد.
    ماده41ـ کارفرما مکلف است براي کليه کارگران شاغل در صنعت شيشه، آموزش‌هاي ايمني متناسب با نوع کار آنان در بدو ورود و ضمن کار در مراجع ذيربط قانوني که منجر به صدور گواهينامه مي‌شود، برگزار نمايد.
    ماده42ـ با عنايت به ماده 88 قانون کار جمهوري اسلامي ايران؛ کليه واردکنندگان، توليدکنندگان، فروشندگان، عرضه‌کنندگان و بهره‌برداري‌کنندگان از صنايع مرتبط با شيشه مکلف به رعايت استاندارد توليد و موارد حفاظتي و ايمني مي‌باشند.
    ماده43ـ مسئوليت رعايت مقررات اين آئين‌نامه برعهده کارفرماي کارگاه بوده و در صورت وقوع هرگونه حادثه به دليل عدم توجه کارفرما به الزامات قانوني، مکلف به جبران کليه خسارات وارده به زيان‌ديدگان مي‌باشد.
    اين آيين‌نامه مشتمل بر سه فصل و 43 ماده تهيه و به استناد مواد 85 و 91 قانون کار در جلسه مورخ 11/10/1387 شورايعالي حفاظت فني تدوين و در تاريخ 28/11/1387 نيز به تصويب وزير کار و امور اجتماعي رسيده است.
    منبع :

    http://www.rooznamehrasmi.ir/Detail.asp?NewsID=948464707146159